Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) Tiroid Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Ersin Akarsu, 25 Mayıs Dünya Tiroid Günü kapsamında yaptığı açıklamada, her yaştaki insanı ilgilendiren tiroid hastalıklarının milyonlarca kişi için değişik sağlık problemlerine yol açtığına dikkati çekti. 

Türkiye'de de oldukça yoğun tiroid hastası olduğunu ve çok başarılı tedaviler uygulandığını belirten Akarsu, hastalık hakkında bilgi verdi.

Akarsu, tiroid bezinin metabolizma hızının ana kontrol ögesi olan tiroid hormonlarını üretip depoladığını, bu hormonların tüm vücut dokularının ve organlarının doğru çalışması için gerektiğini vurgulayarak, tiroid fonksiyon bozukluğunun tüm dünyada, özellikle kadınlarda çok yaygın olduğunu, ayrıca bu tür sorunların daha erken yaşta ortaya çıktığını anlattı.

Yakın zamanda doğum yapmak, menopoz sırasında ortaya çıkan hormonal değişiklikler gibi bazı dönemlerin kadınları tiroid sorunlarına karşı daha duyarlı hale getirdiğini aktaran Akarsu, tiroid fonksiyon bozukluğu riskinin yüksek olduğu durumları şöyle sıraladı:

"Ailenizde tiroid sorunları varsa (hipotiroidi ve hipertiroidi, tiroid kanserleri), Tip 1 diyabet gibi bir otoimmün hastalığınız varsa (hipotiroidi ve hipertiroidi), 60 yaş üstündeyseniz (hipotiroidi ve hipertiroidi), kişisel öykünüzde tiroid hastalığı varsa veya tiroid ameliyatı geçirdiyseniz, Down veya Turner sendromunuz varsa (hipotiroidi), kişisel öykünüzde lityum kullanımı mevcut ise (hipotiroidi), ilaçlarla aşırı miktarda iyot almışsanız (hipertiroidi ve hipotiroidi), radyasyon tedavileri görmüş veya boyun bölgenize ışınlama (radyoterapi) yapılmışsa, beyaz ırk ve Asyalılar diğer ırklardan üç kat daha fazla risk altındadır."

İyot eksikliğinin etkisi

Prof. Dr. Ersin Akarsu, dünyada yaklaşık 1,6 milyar insanın risk altında bulunduğu iyot eksikliğinin, dünyanın en sık görülen hastalıklarından olduğunu, iyotun hipotiroidi (yetersiz tiroid bezi çalışması) ve hipertiroidinin (fazla tiroid bezi çalışması) gelişiminde önemli bir faktör olduğunu vurguladı.

İyotun tiroid hormonu üretiminde, fetüsün ve yeni doğan bebeğin gelişiminde temel bir unsur olduğunu belirten Akarsu, şöyle devam etti:

"Yaşamın tüm evrelerinde sağlık açısından vazgeçilmez bir besin kaynağıdır. Vücudumuz iyot üretemediğinden, sağlıklı bir beslenmeyle düzenli olarak tedarik edilmelidir. Dünya Sağlık Örgütünün bir raporuna göre, iyot eksikliği dünya genelinde yaklaşık 54 ülkede görülmektedir. Ülkemizde de iyot eksikliği ciddi bir halk sağlığı problemi olup 1998-2000'de başlayan sofra tuzlarının zorunlu iyotlanması ve iyotlu tuz tüketimiyle özellikle şehir merkezlerinde bu sorunun önüne geçilmiştir."

Koronavirüs salgınında tiroid hastalarına öneriler

Ersin Akarsu, tiroid hastalığı olan kişilerde koronavirüs enfeksiyonu riskinin arttığına veya seyrinin kötüleştiğine dair veri bulunmadığına işaret ederek, "Tiroid hastalıkları için kullanılan ilaçlar, bağışıklık sistemini zayıflatmaz. Virüsten korunmak için yapılan genel öneriler, tüm tiroid hastaları için de geçerlidir." uyarısında bulundu.

Tiroid bezinin az çalıştığı hipotiroidi hastalarının, tiroid hormonu alanların kontrollerinin bu dönemde ileri tarihlere ertelenebileceğini, ancak ilaç dozunun değiştirilmemesi gerektiğini belirten Akarsu, şunları kaydetti:

"Tiroid bezinin çok çalıştığı hipertiroidi hastalarında antitiroid ilaç (metimazol, propiltiyourasil) kullananlarda zamanında ölçüm yapılarak ilaç dozu ayarlamak gerekebilir. Uzun süre ölçüm yaptırmadan antitiroid ilaçları kullanmak doğru değildir. İlacınızın dozunu kendiniz değiştirmeyin. Kesin kararı hekiminiz verecektir, hekiminizi arayarak öğrenebilirsiniz. Tiroid bezinin fazla çalışması nedeniyle antitiroid ilaç (metimazol, propiltiyourasil) kullanan hastalarımız; boğaz ağrısı, ateş yüksekliği, gribal enfeksiyon gibi bulgularınız olursa ilacınızı kesin ve en yakın sağlık kuruluşuna başvurun. Yukarıda bahsedilen şikayetleriniz yoksa ilaçlarınızı kesmeyin."

Toplumu bilgilendirmek için videolar hazırlandı

Koronavirüs tedbirleri kapsamında, 25 Mayıs Dünya Tiroid Günü'de hastalarla yüz yüze toplantılar düzenleyemediklerini aktaran Akarsu, hastaları ve toplumu bilgilendirmek amacıyla guatr, tiroid nodülü, tiroid kanseri, hipertiroidi ve hipotiroidi, gebelerde tiroid hastalığı, tiroid ilaçlarının kullanımı, tiroid fonksiyon bozuklukları, iyot eksikliği ve yeterli iyot almanın önemine dikkat çeken, koronavirüs salgını döneminde çeşitli tiroid hastalıklarının takip ve tedavisi için bazı faydalı bilgileri de içeren videolar hazırladıklarını anlattı.

Akarsu, bu kayıtların gerek derneğin internet sayfasında (www.temd.org.tr) gerekse diğer bazı internet kanalları yoluyla yayınlandığı bilgisini verdi.  

AA