• BIST 100

    8986,9%2,05
  • DOLAR

    32,32% 0,24
  • EURO

    35,02% -0,26
  • GRAM ALTIN

    2282,40% 0,23
  • Ç. ALTIN

    3847,12% -0,20

Tarihçilerin Reisi: İsmail Hakkı Uzunçarşılı

"Tarihçilerin reisi" unvanıyla bilinen İsmail Hakkı Uzunçarşılı'nın kaleme aldığı kitap ve makaleleri, Osmanlı tarihi araştırmalarına önemli katkılar yaptı.

KÜLTÜR - SANAT 10.10.2019 15:54:00 0
Tarihçilerin Reisi: İsmail Hakkı Uzunçarşılı

Osmanlı tarihi üzerine önemli eserler veren ve Reis'ül Müverrihin (Tarihçilerin reisi) unvanıyla anılan İsmail Hakkı Uzunçarşılı, 42 yıl önce bugün vefat etti.

 23 Ağustos 1888'de İstanbul'da doğan Uzunçarşılı, ilk öğrenimini Eyüpsultan'da tamamladı. 1904'te Beyazıt Merkez Rüşdiyesi'ni bitirip Mercan İdadisi'ne kaydolan Uzunçarşılı'nın tarih ve coğrafya derslerine duyduğu ilgi, bu sıralarda başladı.

İdadi diplomasını aldığı 1910'da İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesi'ne kaydını yaptıran Uzunçarşılı, burada Ahmed Midhat Efendi, Abdurrahman Şeref, Ali Ekrem, Mehmed Akif, İzmirli İsmail Hakkı, Hüseyin Daniş, Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi, Hamdullah Suphi gibi önemli hocalardan ders aldı.

Darülfünun'dan 1912'de mezun olduktan sonra Kütahya, Kastamonu, Sivas ve Balıkesir'de öğretmenlik ile idarecilik yapan Uzunçarşılı, görev yaptığı şehirlerde, yerel gazetelerde yerel tarih ve önemli isimler hakkında araştırma yazıları yazdı.

Milli Mücadele esnasında Uzunçarşılı, Kuvayi Seyyari'de fahri hizmette bulundu, ayrıca raportörlük yaptı. 30 Temmuz 1921'de Kütahya, Yunan kuvvetleri tarafından işgal edilince Uzunçarşılı önce Eskişehir'e ardından da Ankara'ya geçti.

Görev yaptığı şehirler üzerine hazırladığı Anadolu Kitabelerini, 1927 ve 1929 yıllarında iki büyük cilt halinde yayımladı.

Bir süre Milli Eğitim Bakanlığında müfettişlik ve ilk tedrisat umum müdürlüğü yapan Uzunçarşılı, 9 Kasım 1927'de siyasete girerek milletvekili oldu.

Aralıksız olarak 23 yıl Balıkesir milletvekilliği yapan Uzunçarşılı, bu görevi sırasında İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü'nde dersler verdi.

Ömrünü adadığı tarihçilikten kopmayarak hayatının son anlarına kadar arşivde çalışmalarını sürdüren Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, teşkilat yapısı, beylikler ve bazı Anadolu şehirleri üzerine önemli eserler kaleme aldı.

Uzunçarşılı, 1933 üniversite reformundan sonra da "Ordinaryüs Profesör" olarak Edebiyat Fakültesi'nde Anadolu Selçukluları, Anadolu Beylikleri ve Kanuni devrine kadar Osmanlı Devleti tarihi derslerini okutmayı sürdürdü. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi açılınca iki hafta İstanbul'da, iki hafta Ankara'da ders veren "Reis-ül müverrihin" İstanbul'da ders saatleri dışında Başbakanlık Arşivi'nde çalıştı.

Atatürk'ün ölümünün ardından Hasan Ali Yücel'in Milli Eğitim Bakanlığı zamanında vekillik veya hocalıktan birini tercih etmesi istendiğinde M. Fuad Köprülü ve Şemsettin Günaltay ile birlikte hocalıktan ayrılan Uzunçarşılı, 1950 yılından sonra yeniden üniversiteye döndü.

Kütüphanede çalışırken rahatsızlanıp öldü

19 kitabı ve Belleten'de 90'ı aşkın makalesi çıkan Uzunçarşılı'nın yayın hayatı adeta Türk Tarih Kurumu ile özdeşleşti. Türk Tarih Kurumu'nun kuruluşunda da görev alan Uzunçarşılı'nın 1931'de başlayan kurum üyeliği ölümüne kadar aralıksız 46 yıl devam etti, bu dönemde hem kitapları hem de müstakil birer monografi hacmindeki makaleleri kurum tarafından yayımlandı.

10 Ekim 1977'de Topkapı Sarayı arşivinde çalışırken rahatsızlanan ve yolda vefat eden Uzunçarşılı'nın cenazesi Edirnekapı Şehitliği'nde toprağa verildi.

Eserleri

Uzunçarşılı'nın güçlü ve geniş görüşlü telif yeteneği, sistemli çalışmaları sonucu kaleme aldığı kitap ve makaleleri, Osmanlı tarihine önemli katkılar yaptı.

Özellikle genel Osmanlı tarihi yazma çabası, sadece siyasi değil teşkilat tarihini de ele alması ona farklı bir yer kazandırdı.

Uzunçarşılı'nın 1930'lu yılların sonlarında Osmanlı tarihine giriş mahiyetinde hazırladığı Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri ile Osmanlı Devleti Teşkilatına Medhal adlı eserleri aşılmaz bir temel sağladı.

Bu eserleri Osmanlı teşkilat tarihiyle ilgili seri takip etti. 1943'te Osmanlı Devleti Teşkilatından Kapukulu Ocakları (I-II), 1945'te Osmanlı Devleti'nin Saray Teşkilatı, 1948'de Osmanlı Devleti'nin Merkez ve Bahriye Teşkilatı, 1965'te Osmanlı Devleti'nin İlmiye Teşkilatı adlı eserleri yazdı ve bu eserler Osmanlı tarihi alanında vazgeçilmez temel kitaplar haline geldi.

Uzunçarşılı'nın en çok bilinen eseri Osmanlı Tarihi serisidir. Türk Tarih Kurumu'nun büyük dünya tarihi yazdırma projesinin bir parçası şeklinde kaleme alınan bu seri, Osmanlı Devleti'nin kuruluşundan 18. yüzyılın sonlarına kadar olan dönemi kapsar. Uzunçarşılı 3. ve 4. ciltleri ikişer kısımdan oluşmak üzere eserini altı büyük cilt halinde tamamladı.

İsmail Hakkı Uzunçarşılı, "Karesi Vilayeti Tarihçesi", "Karesi Meşahiri: Edib ve Şairler", "Rical-i Devlet Faslı", "Anadolu Türk Tarihi Tedkikatından Sivas Şehri", "Kitabeler (I-II)", "Kütahya Şehri", "Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri", "Meşhur Rumeli Ayanlarından Tirsinikli İsmail, Yılık Oğlu Süleyman Ağalar ve Alemdar Mustafa Paşa", "Midhat ve Rüştü Paşaların Tevkiflerine Dair Vesikalar", "Midhat Paşa ve Taif Mahkumları", "Midhat Paşa ve Yıldız Mahkemesi", "Mekke-i Mükerreme Emirleri" ve "Çandarlı Vezir Ailesi" gibi eserler de kaleme aldı.

AA


Saadet Partisi’nden Uslu’ya ziyaret

Şehir Tiyatroları’ndan 27 Mart’a özel prömiyer

Vali Yavuz’dan KOTO ailesine teşekkür

Bugün hangi eczaneler nöbette?

Kocaeli'de hava durumu nasıl olacak?

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Kara Yollarında Durum

Benzin ve motorin fiyatları

KARTEPE’YE İKİNCİ MÜZEDE HAZIR

Büyükakın: Kadın çiftçilerimizin üretime katkısı çok değerli

Çetinkaya belediye çalışanlarını ziyaret etti

Yıldıztekin’in mottosu: Adalet ve liyakat!

Türel, Çiçek ailesinin acısını paylaştı

Akmeşeliler Hürriyet’i coşkuyla karşıladı

Gölcük’ün yeni sosyal alanında deniz göründü

Hatipköy’e yeni park

Stadyum bağlantı yolunda tamamlanan kısımlar trafiğe açıldı

Kayınbiraderine cadde ortasında tabancayla ateş etti

Sokak hayvanlarının mamaları artık bu tesiste üretilecek

Patlama sesi ekipleri harekete geçirdi

KBSL Play-Off: İzmit Belediyespor: 75 - Galatasaray: 78

"Kız meselesi" kavgasında ölen 16 yaşındaki genç son yolculuğuna uğurlandı

Görkem Ahi 2024 Yılı İlk Çeyreğinde Mobilya Sektörünü Değerlendirdi

Nijeryalı Lawal ilk kez Yeşil - Siyahlı formayı giydi

Kocaelispor, pazar günü stadyumda çalışacak

Vali Yavuz’dan müjde!

Durul, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a forma hediye etti

Abisini boğazını keserek öldüren zanlı adliyeye sevk edildi

Türel Asarcıklılardan destek istedi

Yükleniyor

İsrail, Gazze'deki Cibaliye Mülteci Kampı'na saldırdı! Çok sayıda ölü ve yaralı var

Swiss Transporte, Zürih'te Nakliyede Çevre Dostu Çözümler Geliştiriyor

Almanya İşçi Vizesi: Kariyerinizi Uluslararasılaştırmanın Kapıları

Yurt Dışında İş Bulmak Kolay Mıdır?

Dünya liderlerinin gözünün içine baka baka söyledi: Artık sizden bıktık

Havuzdan bulaşan 'beyin yiyen amip' 16 aylık çocuğu öldürdü

Halk sokaklara indi, belediye başkanının evini basıp ateşe verdiler

İspanya Kargo Gönderimi

Avrupa Parlamentosu'ndan, AB'ye katılım süreci ile ilgili skandal Türkiye raporu

"Sessiz katil" olarak biliniyor, tek bir lokması hasta ediyor

Ticaret Bakanlığı ve MSB'den "İsrail ile silah ticareti yapıldığı" iddialarına ilişkin peş peşe açıklamalar

Cübbeli Ahmet kalp krizi geçirdi

Bünyamin Çiftçi’den miting gibi açık hava toplantısı

İnternette bebek satışı yapan siteler için Aile Bakanlığı harekete geçti

Çamlıçataklılar iftarda buluştu: Yan yana durmaktan başka şansımız yok

Kuzey Afrika'dan Türkiye'ye çöl tozu geliyor

Bayram ikramiyeleri ödenme tarihleri belli oldu

Seçim güvenliği için 594 bin personel görev yapacak

İşsizlik rakamları açıklandı

Kocaeli' de 30 bin araç kapasiteli otoparklar ve 3 bin 500 Tır kapasiteli otoparklar inşa edilecek

Büyük Kocaeli Mitingi’ne davet

Tutuş, "Bahane değil, çözüm üreteceğiz”

AK Parti Kocaeli’ de, Erdoğan heyecanı

Türkiye İşçi Partisi, Hatay'da Gökhan Zan'ın adaylığını geri çekti

Türkiye Komünist Partisi'nden Gebze'de halk buluşması! "Zübüklerden Kurtuluyoruz"

(BTP) Genel Başkanı Hüseyin Baş “Hem inançlıyım, hem ultra Atatürkçüyüm. Bu bazılarını rahatsız ediyor”

Erdoğan'ın "Son seçimim" açıklamasına, Bahçeli'den "Ayrılamazsın. Türk milletini yalnız bırakamazsın.''

Elindeki son anketi paylaşan Kurum, 4 partinin seçmenine "Bana oy verin" çağrısı yaptı

CHP Başiskele Belediye Başkan Adayı Anıl Acurman, Saadet Başiskele adayı Zafer Mutlu’nun eleştirilerine cevap verdi

YRP Kocaeli’de istifa

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Benzin ve motorin fiyatları

Dolar bugün ne kadar?

Serbest piyasada güncel altın satış fiyatları

Benzin ve motorin fiyatları

Dolar bugün ne kadar?

Benzin ve motorin fiyatları

SGK'dan ölüm aylığı alan 3,3 milyon hak sahibine promosyon ödenecek

Dubai’de Şirket Kurmak İçin Yurtdışı Atılım ile Benzersiz Fırsatlar

KBSL Play-Off: İzmit Belediyespor: 75 - Galatasaray: 78

Nijeryalı Lawal ilk kez Yeşil - Siyahlı formayı giydi

Kocaelispor, pazar günü stadyumda çalışacak

Durul, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a forma hediye etti

KOCAELİSPOR'UN 30. ve 31.HAFTA TAKVİMİ BELLİ OLDU

TFF 2. Lig: Belediye Derincespor: 4 - Fethiyespor: 1

Çayırova Belediyesi, Pizza Lazza Haremspor’u mağlup etti

KBSL Play-Off: İzmit Belediyespor: 64 - Galatasaray: 90

Yenikent’e yeni saha

Başakşehir ile özel maç oynayacağız

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 30 26 1 3 48 81
2.Fenerbahçe 30 25 1 4 54 79
3.Trabzonspor 30 15 11 4 11 49
4.Beşiktaş 30 14 12 4 4 46
5.Kasımpaşa 30 12 11 7 -2 43
6.İstanbul Başakşehir 30 12 12 6 3 42
7.Rizespor 30 12 12 6 -11 42
8.Antalyaspor 30 10 9 11 2 41
9.Adana Demirspor 30 9 9 12 7 39
10.Alanyaspor 30 9 9 12 -4 39
11.Sivasspor 30 9 10 11 -7 38
12.Samsunspor 30 10 14 6 -6 36
13.Kayserispor 30 10 11 9 -7 36
14.Ankaragücü 30 7 11 12 -3 33
15.Hatayspor 30 7 11 12 -4 33
16.Konyaspor 30 7 11 12 -11 33
17.Gazişehir Gaziantep 30 8 15 7 -10 31
18.Fatih Karagümrük 30 7 14 9 -4 30
19.Pendikspor 30 7 15 8 -27 29
20.İstanbulspor 30 3 20 7 -33 13
1.Galatasaray 30 26 1 3 48 81
2.Fenerbahçe 30 25 1 4 54 79
3.Trabzonspor 30 15 11 4 11 49
4.Beşiktaş 30 14 12 4 4 46
5.Kasımpaşa 30 12 11 7 -2 43
6.İstanbul Başakşehir 30 12 12 6 3 42
7.Rizespor 30 12 12 6 -11 42
8.Antalyaspor 30 10 9 11 2 41
9.Adana Demirspor 30 9 9 12 7 39
10.Alanyaspor 30 9 9 12 -4 39
11.Sivasspor 30 9 10 11 -7 38
12.Samsunspor 30 10 14 6 -6 36
13.Kayserispor 30 10 11 9 -7 36
14.Ankaragücü 30 7 11 12 -3 33
15.Hatayspor 30 7 11 12 -4 33
16.Konyaspor 30 7 11 12 -11 33
17.Gazişehir Gaziantep 30 8 15 7 -10 31
18.Fatih Karagümrük 30 7 14 9 -4 30
19.Pendikspor 30 7 15 8 -27 29
20.İstanbulspor 30 3 20 7 -33 13

YAZARLAR