Sri Lanka'da seçimin kazananı bugün belli oluyor

Cumhurbaşkanı Gotabaya Rajapaksa'nın mart ayında feshettiği Sri Lanka'da, 16 milyon seçmen yeni meclis üyelerini belirlemek için 5 Ağustos'ta sandık başına gitti.

Oy sayımına dün başlanan ada ülkesinde kesin sonuçların bugün açıklanması bekleniyor.

Seçim Komisyonuna göre, seçimlere katılım oranı yaklaşık yüzde 71 oldu. Ada ülkesinde 2015'teki genel seçimlerde katılım yüzde 77 idi.

Ülke genelindeki 22 bölgede 54 partiden ve bağımsız gruplardan 7 bin 452 aday parlamentoya girebilmek için yarışıyor.

Seçimlerde Sri Lanka Halk Cephesi Partisinin (SLPP) lideri Mahinda Rajapaksa ve Birleşik Halk Cephesi Partisinin (SJB) lideri Sajith Premadasa en güçlü iki aday olarak öne çıkıyor.

Mevcut Cumhurbaşkanı Gotabaya Rajapaksa'nın abisi, geçici Başbakan ve eski Cumhurbaşkanı Mahinda Rajapaksa liderliğindeki SLPP, 225 üyeli Mecliste anayasa değişikliği yapabilecek 3'te 2'lik çoğunluğu elde etmeyi amaçlıyor.

Uzmanlar, mevcut durumda etkili bir muhalefetin olmadığı ülkede Mahinda'nın liderliğindeki SLPP'nin söz konusu çoğunluğu elde etmek için yüksek bir şansa sahip olduğunu belirtiyor.

Müslümanlar nüfusun yüzde 9'unu oluşturuyor

Ülkedeki başlıca dinler arasında Budizm, Hinduizm, İslamiyet ve Hristiyanlık yer alıyor. 22 milyon nüfuslu ada ülkesinde nüfusun yüzde 75’ini çoğunluğu Budist olan Sinhala etnik topluluğu oluştururken, yüzde 15’ini çoğunluğu Hindu olan Tamiller ve yüzde 9’unu da Müslümanlar oluşturuyor.

Seçimlerde yarışan Hindu partilerinden Tamil Ulusal İttifakı (TNA) ve Sri Lanka Müslüman Kongresinin (SLMC) ülkenin kuzeyinde ve doğusunda baskın gelmesi bekleniyor.

UNP'nin ikiye bölünmesi Rajapaksa'ya avantaj sağladı

Tamil ayrılıkçısı terör örgütü Tamil Elam Özgürlük Kaplanları’nın (LTTE) 1993’te düzenlediği terör saldırısında hayatını kaybeden eski Devlet Başkanı Ranasinghe Premadasa'nın oğlu olan Sajith Premadasa şubat ayında muhalefetteki Ulusal Birlik Partisinden (UNP) ayrılan bir siyasi harekete liderlik ediyor.

Ülkedeki en eski partilerden olan muhalefetteki UNP'nin lideri eski Başbakan Ranil Wickremesinghe ile Premadasa arasındaki anlaşmazlık partide yol ayrımlarına sebep oldu.

UNP'den ayrılan Premadasa'nın şubatta kurduğu SJB'nin muhalefet kanadındaki oyları böleceği belirtiliyor.

Analistler, UNP ve SJB’nin birbirleriyle mücadelelerinin SLPP’nin önünü açtığını ve bu durumun Mahinda Rajapaksa’ya avantaj sağladığını kaydediyor.

SLPP azınlıklar için endişe konusu

The Week sitesinde yer alan habere göre, SLPP Sinhala Budist milliyetçiliğini savunurken, Tamil milliyetçiliğine karşı çıkıyor. Söz konusu milliyetçi ideoloji, Sri Lanka’nın Sinhala Budistlerine ait olduğunu Tamil, Hristiyan ve Müslümanların Sinhala Budistlerinin "cömertliği" ile adada barındığı savını içeriyor.

Ülkedeki azınlıklarsa, Sinhala Budist milliyetçiliğini benimseyen Rajapaksa’nın liderliğindeki SLPP'nin daha güçlü şekilde parlamentodan çıkmasından endişe ediyor.

The Telegraph gazetesindeki habere göre, 2005-2015 yıllarında Cumhurbaşkanlığı görevini yürüten Mahinda Rajapaksa’nın o dönemdeki Savunma Bakanı, kardeşi ve mevcut Cumhurbaşkanı Gotabaya'ydı.

Ülkenin 26 yıllık iç savaşını sona erdirmede etkili roller oynayan iki kardeş çoğunluğu Budist olan Sinhala topluluğu arasında önemli bir popülariteye sahip. Öte yandan Gotabaya, iç savaşı bastırırken savaş suçu işlemekle suçlanıyor.

Baskı artacak korkusu hakim

İnsan Hakları İzleme Örgütüne (HRW) göre, Gotabaya, kasımda göreve başladığından bu yana muhalif avukatlar, aktivistler ve gazetecilere yönelik aralarında tutuklama, gözdağı ve tehditlerin bulunduğu bir "korku kampanyasına" öncülük etti.

Ülkedeki aktivistler, SLPP’nin daha güçlü şekilde iktidara gelmesinin söz konusu baskıyı artıracağından korkuyor.

26 yıl süren iç savaş

Sri Lanka'daki Tamil grupları, 1970'lerin başında Budizm'in resmi din ilan edilmesi, Tamilcenin resmi dil olarak kabul edilmesi ve Tamillerin karşılaştıkları ayrımcılıklarla mücadele için örgütlenme yoluna giderek Tamil Elam Özgürlük Kaplanları'nı kurmuş ve bağımsız bir devlet talebiyle silahlı mücadele başlatmıştı.

Ülkede, 1983 yılında hükümet ile ayrılıkçı LTTE arasında çıkan iç savaş, hükümetin askeri mücadeleyi kazandığı 2009 yılında sona erdi.

Sri Lanka ordusu, uzun süren iç savaşın sonunda Tamil isyancılarını 2009'da yenilgiye uğratmıştı.

Ülkede yaklaşık 40 yıl süren iç savaşta 100 bine yakın kişinin öldüğü belirtilmişti. Birleşmiş Milletler (BM), hükümet güçlerinin iç savaşın son aylarında 40 bin sivil Tamilin öldürüldüğünü açıklamıştı.

LTTE, Hindistan, ABD ve Avrupa Birliği tarafından "terör örgütü" olarak kabul ediliyor.

- Seçimler iki kez ertelendi

Sri Lanka'nın başkenti Kolombo'da geçen yıl 21 Nisan'da kilise ve otellere düzenlenen eş zamanlı terör saldırılarında 269 kişi hayatını kaybetmişti.

Saldırılar sonrası ülkenin güvenliğini ön plana çıkardığı seçim kampanyasıyla 16 Kasım'daki seçimleri kazanan asker kökenli Gotabaya Rajapaksa, geçici başbakan olarak abisi Mahinda Rajapaksa'yı atamış, yeni hükümetin kurulması için en kısa zamanda genel seçime gideceğini bildirmişti.

Gotabaya Rajapaksa, ülkenin güvenliğini temin edebilecek tek kişi olarak kendisini ön plana çıkarmıştı.

Cumhurbaşkanı Rajapaksa, mart ayında parlamentoyu feshederek 25 Nisan'da seçimlerin yapılacağını ilan etmiş ancak seçimler iki defa ertelenmişti. 

AA