Soğuk havalar eklem ağrılarını tetikliyor

Yani soğuk ve nem, hastalığa neden olmaktan ziyade ağrıyı artırır. Tüm bu rahatsızlıkların soğuk havalarda görülmesi tesadüf değil. Kış aylarında havaların soğumasıyla daha da artan eklem ağrıları, birçok sebebe bağlı olabilir. Kıkırdak sıvısının azalması veya iltihaplanması gibi sorunlar özellikle ileri yaşlarda görülmesine rağmen gençlerde de görülebilir. İhmal edilmemesi gereken ağrıların başında gelen eklem ağrıları düzenli tedavi edilmediği takdirde yaşamı adeta esir almaktadır. Konya Medicana Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Tunç Cevat Öğün, eklem ağrılarının bağlı olduğu yakınmaların enflematuar süreçler ve kireçlenme yıpranma süreçleri olarak ayrıldığını belirterek eklem ağrıları ve nedenleri hakkında bilgi verdi.

Her eklem ağrısı romatizma mıdır?

Her eklem ağrısı romatizma anlamına gelmez. Çoğu romatolojik hastalıkta ağrıya ek olarak eklemde şişlik, hareketlerde kısıtlılık ve özellikle güne başlarken eklemlerde sertlik hali söz konusudur. Toplumumuzda çoğunlukla romatizma kelimesi ağrıyla eşdeğer şekilde kullanılıyor ama bu doğru değil. Ağrının romatizmal hastalığın göstergesi olup olmadığının hekim tarafından ayırt edilmesi gerekiyor. Tunç Cevat Öğün, bu hastalık aslında bir bağışıklık sistemi hastalığıdır Ekleme yük binmesi ,yaralanma gibi olaylarla ilgisi yoktur. En önemli ayırt edici özellikleri sabah sertliği dediğimiz günün sabah saatlerine özgü eklem şişliği ve sertliği; rutubetli ve yağmurlu havalarda eklemlerin sızlamasıdır. Enflematuar (yangısal-romatizmal) eklem hastalıklarında çoğunlukla özel kan tetkikleri hekimi tanıya götürmede yardımcıdır. Ancak muayene bulguları ve eşlik eden kas iskelet sistemi bulguları, göz, böbrek ve ciltte görülebilen ek bulgular ayırıcı tanıda yardımcıdır. Tedavisi kesinlikle uzmanlık gerektirir. Romatoloji ve fizik tedavi uzmanları bu hastalıkların tedavisinde hastalara yardımcı olur.

Kışın artan eklem ağrılarının tedavisi nedir?

Ağrıya neden olan hastalığa göre değişir. Ağrının nedeni çoğunlukla olduğu gibi kireçlenme ise eklemi dinlendirmek, kilo vermek (özellikle diz için), bazen soğuk, bazen sıcak uygulamak, ilaçlar almak ve fizik tedavi geçerli tedavi yöntemleridir. Cerrahi ancak çok ağır durumlarda düşünülebilir. Bu nedenle kireçlenme yakınması olanların bir fizik tedavi kliniğine başvurması gereklidir. Halk arasında "kireçlenme" diye tabir edilen hastalık aslında kıkırdak dokusunun yıpranıp yumuşaması-aşınması-eklemin hareket yeteneğini kaybederek, ağrıların artmasıdır. Kıkırdak dokusu vücutta kendini yenileyemeyen dokulardandır. Bu nedenle yıpranan kıkırdak bir daha sağlıklı olamaz. Bu hastalıkta en önemli etmenler aşırı kilo ve kişinin hayatın bir döneminde uğradığı travmalar (burkulma, incinme, çıkık) sayılabilir.

Soğuk havalarda kendinizi koruyun

Romatizmal hastaların kendilerini iyi hissedecek şekilde iyi ısıtılmış ortamlarda bulunmaları, dışarıda ise özellikle eldiven ve atkı ile el eklemlerini ve boyun omurlarını soğuktan korumaları önemlidir. Ayakkabı seçiminde yumuşak tabanlı, ayağın ortopedik kavisini bozmayan ayakkabılar giyilmeli, çok yüksek topuklu ayakkabılardan kaçınılmalıdır. Romatizmadan korunmak mümkün olmamakla beraber; aşırı kilo alımı, hareketsiz yaşam, sigara kullanımı gibi faktörler ağrı ve eklem hareket kısıtlılığını artırmaktadır.

Prof. Dr. Tunç Cevat Öğün, eklem kireçlenmeleri, romatizmal eklem hastalıklarından farklı olarak tedavi edilirler. Kilo verme ilk önleyici tedbirdir. Bu nedenle diyet yaparak kilo kontrolü sağlamak tedavinin ilk basamağını oluşturmaktadır. Eklem içi enjeksiyonlarda, eklem kayganlaştırıcı madde dediğimiz "hyalürinik asit özü" içeren sıvılar enjekte edilmektedir. Bu madde zaten normalde eklemde olması gereken vücudun kendi ürettiği bir sıvıdır. Hafif ve orta derecede ki kireçlenmelerde tercih edilir. Ağır kireçlenmelerde tercih edilmez. Yıpranmanın derecesine göre ilaç tedavisi, fizik tedavi, artroskopik yıkama ve en son çare olarak eklem protezleri (bütün diz ve kalça protezi gibi ) gerekebilir.

Ekleme açılan en az iki küçük delikten birinden fiberoptik bir görüntü aktarıcı ile eklemin içinin görüntülenmesi, diğer delikten kibar cerrahi aletlerle eklemde tespit edilen hasarların düzeltilmesi işlemidir. Bu hasarlar, menisküs yırtığı, serbest cisim, kıkırdak yumuşaması-aşınması, bağ yırtığı şeklinde sıralanabilir.