Sigara kullanımı her 5 ölümden biriyle ilişkili

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gülcan Güleç, "Nikotin, sigara kullanan kişiyi bağımlı yaparken sigaranın içindeki diğer maddeler genetik yatkınlığına bağlı olarak farklı hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur" dedi.

Prof. Dr. Güleç, yaptığı yazılı açıklamada, sigara kullanımının önlenebilir ölüm nedenlerinin başında geldiğini, sigara karşıtı kampanyalara rağmen kullanım oranlarının yüksek olduğunu vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı:

"Bu bağımlılığın tıbbi adı nikotin kullanım bozukluğudur. Sigaranın içinde nikotinin de dahil olduğu yaklaşık 400 farklı madde bulunmaktadır. Nörobilişsel işlevler üzerine etkisi ile bağımlılıktan sorumlu nikotin, alınmadığı zaman yoksunluk hissi yaratarak; disforik ya da depresif duygu durum, uykusuzluk, çabuk sinirlenme ve öfkelenme, sıkıntı hissi, düşünceleri yoğunlaştıramama, huzursuzluk, kalp hızında azalma, iştah artması ya da kilo alma gibi çeşitli durumlara yol açmaktadır. Nikotinin yanı sıra diğer pek çok biyoaktif madde de ağız boşluğu, solunum sistemi, kalp ve dolaşım sistemi, beyin dokusu ve hücre zarı işlevlerini olumsuz etkileyebilmektedir."

Farkındalık evresinde olumlu ve olumsuz düşünceler birbirine yakın

Prof. Dr. Güleç, nikotinin, sigara kullanan kişiyi bağımlı yaparken sigaranın içindeki diğer maddelerin genetik yatkınlığına bağlı olarak farklı hastalıkların ortaya çıkmasına neden olduğunu kaydetti.

Sigarayı bırakmanın düşünülmediği, farkındalık öncesi bir dönem bulunduğunu ifade eden Güleç, şöyle devam etti:

"Kişi, sigara kullanma davranışının sonuçları hakkında bilgi sahibi değildir ya da bu bilgiyi almaktan kaçınır, inkar eder. Sigara kullanımının olumlu yönlerine odaklanmış durumdadır ve sigara içtiği halde çok uzun süre yaşamış tanıdıkları vardır. Bir uçak kazasından sağ kurtulmanız, uçak kazalarının ölümcül olmadığı anlamına gelmez. Bırakmanın düşünüldüğü farkındalık evresinde kişinin sigara kullanımı ile olumlu ve olumsuz düşünceleri birbirine yakındır."

"Kişi, bahanelerle sigarayı bırakmayı erteler"

Kişinin, sigarayı bırakmanın faydalı olacağının farkında olduğunu ancak hemen bırakmak istemediğini vurgulayan Prof. Dr. Güleç, şu bilgileri verdi:

"Kişi, bahanelerle sigarayı bırakmayı erteler. Üçüncü aşama bırakmaya karar verilen evredir. Yakın bir zamanda sigarayı bırakmayı planlamış kişinin sigara ile ilgili olumsuz düşünceleri ağırlık kazanmıştır. Bırakma, deneme aşaması, kişinin ilaç kullanarak, terapi ile bazen bilimsel olmayan yöntemlerle ya da kendiliğinden sigarayı bıraktığı ilk 6 aylık evredir. Bırakmayı sürdürme evresinde ise bağımlı, 6 aydan fazla süredir sigara kullanmamaktadır ve tekrar başlamayı düşünmemektedir."

Daha ayrıntılı bilgi ve tavsiye için vatandaşları sigara polikliniklerine ve psikiyatri uzmanlarına başvurmaya davet eden Prof. Dr. Güleç, açıklamasını şöyle tamamladı:

"Önemli olan geç kalmadan bırakabilmektir. Özellikle 35 yaş öncesi bırakmak çok faydalıdır ama kaç yaşında olunursa olunsun, zararın neresinden dönülürse dönülsün kar olduğu unutulmamalıdır."AA