• BIST 100

    10636,02%0,19
  • DOLAR

    40,42% 0,10
  • EURO

    47,35% 0,18
  • GRAM ALTIN

    4447,94% 0,84
  • Ç. ALTIN

    7068,94% 0,97

'Şark Fatihi' Kazım Karabekir ölümünün 72. yılında anılıyor

Birinci Dünya Savaşı ile Kurtuluş Savaşı yıllarında özellikle Doğu Anadolu'da gösterdiği kahramanlıklar dolayısıyla "Şark Fatihi" unvanıyla anılan asker ve devlet adamı Kazım Karabekir, ölümünün 72. yılında anılıyor.

GÜNDEM 26.01.2020 12:00:00 0

Türk milletinin varlık yokluk mücadelesi verdiği Birinci Dünya Savaşı ile Kurtuluş Savaşı yıllarında özellikle Doğu Anadolu'da gösterdiği kahramanlıklar dolayısıyla "Şark Fatihi" unvanıyla anılan asker ve devlet adamı Kazım Karabekir, ölümünün 72. yılında anılıyor.

23 Temmuz 1882'de İstanbul'da doğup Kuleli Askeri İdadisi'nde öğrenim gören Karabekir, 1902'de Harbiye Mektebi'ni bitirdi. 1905'te de Erkan-ı Harbiye'den yüzbaşı rütbesiyle mezun olan Karabekir, bu dönemde İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Rumeli 'de teşkilatlanmasında önemli rol oynadı.

II. Meşrutiyet'in ilanının ardından Edirne'deki 3. Ordu Komutanlığına atanan Karabekir, 1909 yılında 31 Mart Ayaklanmasının bastırılmasında görev aldı.

14 Nisan 1912'de binbaşılığa yükselen, Balkan Savaşları döneminde Trakya Sınır Komiseri olarak önemli görevler yapan Karabekir, Çanakkale Savaşı'nın başlaması üzerine cepheye gönderildi.

Kerevizdere'de Fransızlar'a karşı 3 ay boyunca mücadele eden Karabekir, 1916'da Kutü'l-Amare'yi kuşatan 18. Kolordu Komutanlığına getirildi, daha sonra Kafkas Cephesi'nde kolordu komutanlığına tayin edildi.

Mütarekeden sonra 1919 baharında Erzurum’da 15. Kolordu Komutanlığına getirilen, Ordu Müfettişi olarak bölgeye gelen Mustafa Kemal Paşa’ya görevinden ayrılmasına rağmen destek sağlamaya devam eden Kazım Karabekir, Kurtuluş Savaşı boyunca Doğu Cephesi komutanlığı yaptı. 15 Kasım 1920'de Ermeni ordusunu büyük bir bozguna uğratan Karabekir, Rus Sovyet Sosyalist Federe Cumhuriyeti'yle de Kars Antlaşması görüşmelerini yürüttü.

Daha sonra I. Ordu Müfettişliğine tayin edilen Karabekir, 1923'te İstanbul milletvekili seçilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne girdi.

Terrakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nı kurdu

Karabekir, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele, Cafer Tayyar Eğilmez, Adnan Adıvar ve arkadaşları ile 27 Kasım 1924'te cumhuriyetin ilk muhalefet partisi Terrakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nı kurup genel başkanı oldu. Partisi, Şeyh Sait İsyanı nedeniyle 3 Haziran 1925'te kapatıldı. Karabekir, 22 Haziran 1926'da İzmir'de Mustafa Kemal'e düzenlenen suikasttan haberdar olduğu halde bildirmediği iddiasıyla tutuklandı ve İstiklal Mahkemesi'nde idamla yargılandı ancak, mahkeme heyetinin oy birliğiyle beraat etti.

İkinci dönem milletvekilliği bitince Kazım Karabekir, 5 Aralık 1927'den 1938'e değin Erenköy'deki, bugün müze olan köşkünde inzivaya çekildi.

Cumhuriyetin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatının ardından İsmet İnönü Cumhurbaşkanı olunca Karabekir de 31 Aralık 1938'de İstanbul milletvekili oldu, 23 Temmuz 1946'da TBMM Başkanı seçildi.

26 Ocak 1948'de Ankara'da vefat eden Kazım Karabekir, önce Hava Şehitleri Mezarlığı'na defnedildi, ardından 30 Ağustos 1988'de Atatürk Orman Çiftliği'nde oluşturulan Devlet Mezarlığı'na nakledildi.

Hatıratını da yazan Karabekir, aralarında "Birinci Cihan Harbi", "İstiklal Harbimiz", "İzmir Suikastı", "Çocuklara Öğütler", "Hayatım", "İttihat ve Terrakki Cemiyeti 1896-1909", "Ermeni Dosyası", "İngiltere, İtalya ve Habeş Harbi", "Çocuk, Davamız", "İstiklal Harbimizin Esasları", "Sanayi Projelerimiz", "İktisat Esaslarımız", "İstiklal Harbimizde İttihad Terrakki ve Enver Paşa", "İtalya ve Habeş", "Sarıkamış-Kars ve Ötesi" ve "Erzincan ve Erzurum'un Kurtuluşu" olan 17 eser kaleme aldı.

"Tüm askeri okulları birincilikle bitirdi"

Vefatının 72. yılında AA'ya Kazım Karabekir'i anlatan Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasip Saygılı, Karabekir'in, Abdülhamid dönemindeki askeri mekteplerden yetişen aydınlardan biri olduğunu anlattı.

Karabekir'in asker bir aileden geldiğini ve eğitim gördüğü bütün askeri okulları birincilikle bitirdiğini aktaran Saygılı, şöyle konuştu:

"Haklı olduğuna inandığı görüş ve fikirlerini her zeminde söyleyebilen bir insandı ve bir kaç dil konuşan başarılı bir askerdi. Harp Akademisinden kurmay yüzbaşı olarak mezun olur olmaz liyakatli diğer başarılı subaylar gibi Karabekir de Rumeli'ye gönderildi. Askerlik kariyeri başarıyla devam etti, Balkan Harbi'ne katıldı. 1. Dünya Savaşı'nda Kutü'l-Amare'de başarılara imza attı. Milli Mücadelenin başında Erzurum'da 15. Kolordu Komutanlığına tayin edildi. Erzurum'a geldiğinde Mustafa Kemal İngilizlerin baskısıyla görevden alınmış olmasına rağmen onun emrine girmede tereddüt etmedi. Mustafa Kemal'e, 'Ben ve kolordum Milli Mücadele için ne emrederseniz yapmaya hazırız.' şeklinde teminat verdi. Karabekir'in Milli Mücadele tarihindeki en önemli rolü, milli hareketin liderine karşı göstermiş olduğu bu sadakattir. Kazım Karabekir, Doğu illerinde Ermeni mezalimini sona erdirerek, Ermenileri bir daha Türklere saldıramayacak bir duruma getirdi. Doğu Cephesi'nin güvence altına alınması eldeki askerlerin büyük bir kısmının Yunanlarla savaşmak için Batı Cephesi'ne kaydırılmasına imkan sağladı. Karabekir'in Milli Mücadelede altı çizilmesi gereken rolü budur. Doğu Cephesi'ni Rus ve Ermenilere karşı güvence altına aldı. Bu da milli hareketin rotasını batıya çevirme noktasında elini rahatlattı. "

Saygılı, Karabekir'in Doğu Cephesi'ndeki başarılarının ardından Ankara'ya çağrıldığını ve 1. Ordu Komutanlığına getirildiğini hatırlatarak, "Bir dönem Mustafa Kemal ile yolları ayrıldı. Bu konuyla ilgili çok kolaycı bazı izahlar yapılıyor ama ben bunları çok inandırıcı bulmuyorum. Mustafa Kemal ile ayrı düşen bu paşalar için 'bunlar, şeriatçıydı, gericiydi, saltanat yanlısıydı. Bunlarla Mustafa Kemal'in birlikte yürümesi mümkün değildi.' dendi. Bu kanaatin doğru olmadığını düşünüyorum. Evet bu dönemde Mustafa Kemal ile anlaşamadılar. İktidarda hemen herkese yer bulunamıyor doğal olarak, dolayısıyla Mustafa Kemal bazı tercihlerde bulunuyor. Bu paşalarda, 'Milli Mücadelede biz emek verdik, komutanlık yaptık ama yeni rejimde hak ettiğimiz makamlar verilmedi, biz kenarda kaldık." şeklinde bir düşünce hasıl oldu diyebiliriz." değerlendirmesini yaptı.

Karabekir'in bu nedenle bazı paşalarla Terrakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nı kurduğunu ancak Şeyh Sait İsyanı nedeniyle partinin kapatıldığını dile getiren Saygılı, İzmir'de Mustafa Kemal Atatürk'e düzenlenen suikasttan haberdar olduğu halde bildirmediği iddiasıyla tutuklandığını ancak beraat ettiğini söyledi.

Saygılı, Cumhuriyetin Kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatının ardından İsmet İnönü cumhurbaşkanı olunca Karabekir'e görev verdiğini sözlerine ekledi.kaydetti.

"Şark Fatihi ve yetimler babası olarak anılıyor"

Karabekir'in kızı Timsal Karabekir de babasının çok yönlü bir kişiliği olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Askerlik kariyerine bakıyorsunuz hiç yenilgi görmemiş, çok başarılı bir asker. Kendisine Mustafa Kemal'i tutuklama emri verilmiş olmasına rağmen saraya ret cevabı verdi. 'Emrinizdeyim paşam' diyerek, Mustafa Kemal'e destek sundu. Kurtuluş Savaşı'nın yıldızının parladığı an o iki kelimenin, yani 'Emrinizdeyim paşam' cümlesinin söylendiği andır."

Karabekir'in doğudaki savaş sonrası yetim kalan 6 binden fazla çocuğa şefkatli bir baba olduğunu dile getiren Timsal Karabekir, sözlerini şöyle tamamladı:

"O çocukları hayata kazandırması çok önemli bir hizmettir. Kazım Karabekir herkese idol olması gereken bir karakterdir. Sözünden dönmeyen, vatansever ve asla yılmayan bir kişiydi. Çok yönlü kişiliği ile de öne çıkıyor. Bir bakıyorsunuz marşlar yazmış, bir bakıyorsunuz büyük bir kütüphanesi var. Çok okuyan bir kişiydi. Eğitime çok önem veriyordu. Mustafa Kemal'e en büyük desteği veren yüce bir kişi. 'Şark Fatihi' ve 'Yetimler Babası' olarak anılıyor."

 AA

Kaymakam Özyiğit Kurum Müdürlerini Topladı

‘Katmanlar’ Resim Sergisi

Aras Global’den uluslararası gönderilere özel kampanya

Şampiyon Takım, Şampiyon Oyuncularını Bırakmadı

İstanbul Anadolu Yakası Aileleri LÖSEV Aile Komite Toplantısı’nda Bir Araya Geldi

SEDAŞ’tan kaçak elektrik kullanımına karşı yoğun denetim

SEDER YK Üyesi Dr. Merve Yılmaz’dan acil çağrı: ‘Eğitimde kalıcı çözüm bulmak şart’

NARDA AFRİKA Sessizliğini “Kim Kıracak Kalbimi?” ile Bozuyor

VitrA’dan dijital baskıda yeni bir dönem

Neden Et Yemeliyiz?

Eskihisar Kalesi Kültür Sanat Akşamları Başlıyor

Merve ve Ümit’ten mutlusu yok

Dünya Otomotiv Devinin Global Hesabında Türk Koleksiyoner İmzası

Üsküp 1911 FK'nın sponsoru bir kez daha Özel oldu

Gençler Bu Kampta Geleceğe Hazırlanıyor

Aliağalı Yüzücüler Ankara’da Göz Doldurdu

KOSKEM bir haftada 284 canı kurtardı

Gölcük’te geleneksel Türk evi restore ediliyor

Kocaeli Ticaret Odası’nda önemli görüşmeler

Bugün hangi eczaneler nöbette?

Kocaeli'de hava durumu nasıl olacak?

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Kara Yollarında Durum

Büyükşehir’in laboratuvarına MARKA desteği

Sokak savaş alanına döndü

Gebze'de demir çelik fabrikasında yangın

Kocaelispor’da bir veda daha

Kuzenini ziyarete geldiği Kocaeli’den memleketine cenazesi gönderildi

Kocaelispor’da Pedrinho ile yollar ayrıldı

Yükleniyor

2025 yılında 500 milyon dolar yatırım yapacak Akkök Holding, yüksek teknoloji ve yerlileşmeyle büyüyecek

Coolaer, Eurasia Rail 2025’te ileri soğutma teknolojileriyle öne çıktı

Canovate Group, Eurasia Rail 2025’de gövde gösterisi yaptı

Limak, Global Engineer Girls projesi ile artık İspanya’da

VUSLAT DERNEĞİ KURBAN ÇALIŞMALARINA BAŞLADIĞINI DUYURDU

İsrail, Gazze'deki katliama devam edeceklerinin mesajını net bir şekilde verdi

Tarihin en uzun eve dönüş kuyruğu

Gazze'de can kaybı 47 bini geçti

Biden durdu, Trump izin verdi! Gelir gelmez İsrail'e sevkiyat yaptı

ABD Başkanı Trump: 1 milyon Filistinli bu iki ülkeye taşınmalı! Gazze'yi tamamen temizleyip 'Bitti' demeliyiz"

Başkan Büyükgöz'den Kıbrıs Gazisine Vefa Ziyareti

Komşudaki yangına çok sayıda araç ve ekiple müdahale

Kazmayı vurdukça tarih çıkıyor

AGD Gölcük Temsilciliğinden İç Isıtan Haber

Çayırovalılar, vatan nöbetine devam ediyor

Gebze’de 15 Temmuz Coşkusu

Dilovası’nda 15 Temmuz Ruhu Unutulmadı

Milli İrade Meydanı bir sınavı daha başarıyla geçti

15 Temmuz’da şehitler unutulmadı: Aktaş ve Büyükakın, dua okudu, karanfil bıraktı

Çocuklar, Yeni Cuma'da 15 Temmuz ruhunu yaşadı

TBMM GENEL KURULU

TEOMAN MUTLU: “TERÖRSÜZ BİR TÜRKİYE HERKESİN ORTAK HEDEFİ OLMALI”

Başkan Göksel İlhan: “Cengiz Holding Maden’i Dışladı, Siyasi Torpil Sistemi Kuruldu!”

Al Bayraklar Körfez'de dalgalandı

NURTEN YONTAR: “BAKAN TEKİN İSTİFA ETMELİ, LGS İPTAL EDİLMELİ!”

GELECEK PARTİSİ ŞANLIURFA İL BAŞKANI HİDAYET BAYSAL: “ŞANLIURFA’DA ELEKTRİK KESİNTİLERİ HALKIMIZI ÇİLEDEN ÇIKARDI”

Yeniden Refah Partisi Afyonkarahisar İl Başkanı Fehmi Güray Çakır’dan 15 Temmuz Mesajı

Çiftçi, “Milletimiz kanı pahasına ülkemize sahip çıkmıştır”

ERDOĞAN, SİYASİ HAYATININ EN GÜÇLÜ DÖNEMİNDE, EN ZAYIF ANINDADIR

Yozgat Belediye Başkanı’nın AK Parti’ye katılması gündemde

Aras Global’den uluslararası gönderilere özel kampanya

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Dolar bugün ne kadar?

Altın fiyatları ne kadar oldu?

Şampiyon Takım, Şampiyon Oyuncularını Bırakmadı

Aliağalı Yüzücüler Ankara’da Göz Doldurdu

Kocaelispor’da bir veda daha

Kocaelispor’da Pedrinho ile yollar ayrıldı

Aliağa’nın Minik Şampiyonları Manisa’dan Zaferle Döndü Gelen Kutusu Güncellemeler

TED Ankara Koleji Öğrencilerinden Madalya Rekoru

“4 Mevsim Uludağ”

Kocaelispor, Petkovic ile anlaştığını duyurdu

Körfez Spor Tesisi ihalesi yeniden yapıldı

Kocaelispor, Furkan Özyapı ile yolları ayırdı

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2

YAZARLAR

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.