Nüfus kayıtlarında dijital dönem

Bu yıl başlatılan Dijital Arşiv Projesi (DAP) kapsamında, nüfus kayıtlarının elektronik ortama aktarılmasıyla veraset, tespit, aile bağlarının kurulması, nüfus kayıtlarının düzeltilmesi gibi olaylar nedeniyle açılan davalarda istenilen kayıtlara daha hızlı ve kolay ulaşılabilecek.

İçişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü arşivinde bulunan ve tarihi değer taşıyan nüfus kayıtlarının elektronik ortama aktarılarak koruma altına alınması için ocak ayında Dijital Arşiv Projesi başlatıldı.

Projeyle üç yıl içerisinde 320 milyon sayfadan oluşan belgenin taranarak dijital arşive aktarılması planlandı.

Proje kapsamında 78 il ve ilçe nüfus müdürlüğünde bulunan nüfus ve vukuat defterleri ile dayanak belgeleri Ankara'ya getirilerek, Bakanlık bünyesinde oluşturulan nüfus arşivine alındı.

İstanbul, İzmir, Mersin il ve ilçe nüfus müdürlüklerinde bırakılan aile kütükleri ve vukuat defterleri ise daha sonra nüfus arşivine getirilerek koruma altına alındı.

Çalışmalar sonucunda bugüne kadar 100 milyon belge elektronik ortama aktarıldı.

Kayıtların dijital hale getirilmesinin faydaları

Belgelerin dijital ortama aktarılmasıyla Bakanlık, hizmet kalitesinin ve hızının artırılması, belgenin yok olmasından doğacak vatandaş mağduriyetinin önlenmesi, aşınma ve yıpranmaların azaltılması, olası bir afet durumunda ağır hasar almadan ya da tamamen yok olmadan önce sayısallaştırılarak kopyalarının çıkarılmasını amaçlıyor.

Bu sayede mahkemelerden veraset, tespit, aile bağlarının kurulması, nüfus kayıtlarının düzeltilmesi gibi olaylar nedeniyle açılan davalarda istenilen kayıtlara daha hızlı ve kolay ulaşılabilecek.

Vatandaş memnuniyetinin artırılması ve haklarının korunması amaçlanan projeyle günümüze kadar gelebilen kadim nüfus kayıtları, elektronik ortamda yıllarca güvenli şekilde saklanacak, gelecek yıllara ve nesillere aktarılacak.

Nüfus yazımının tarihçesi

Açıklamada ayrıca nüfus yazımının tarihçesine ilişkin bilgilere de yer verildi.

Buna göre, Osmanlı Devleti II. Mahmut döneminde 1831 yılında yapılan ilk genel nüfus yazımında sadece erkek nüfus kayıt altına alındı. İlk defa kadın ve erkek nüfusu ise 1882'de kaydedildi. Bu kayıtların yazıldığı yüksek kalite ipek kağıt defterler, günümüzde "Atik Nüfus Defteri" olarak adlandırılıyor.

II. Abdülhamit döneminde 1904 yılında Genel Nüfus Yazımı ile kadın ve erkeklerin yazıldığı esas nüfus defterleri, güncel aile kütüklerinin ve Merkezi Nüfus İdaresi Sisteminin (MERNİS) temelini oluşturuyor.