Minik dahiden madenciler için 'giyilebilir yaşam odası'

Geliştirdiği projelerle Türkiye'nin "en genç girişimcisi" ödülüne layık görülen 9 yaşındaki Ahmet Yiğit Başoğlu, "Madenci Yaşam Kıyafeti" projesiyle TEKNOFEST İstanbul Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali'nde (TEKNOFEST İstanbul) "İnsan Yararına Teknolojiler" kategorisinde yarışıyor.

Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3 Vakfı) ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde, ülkenin önemli kurum ve firmalarının destekleriyle dün Atatürk Havalimanında başlayan festival, teknolojiyle ilgilenen birçok genç girişimcinin yenilikçi projelerine ev sahipliği yapıyor.

Bu genç beyinlerden biri de "Bir Fikrin Var Mı?" yarışmasında Gençler Türkiye birincisi olan ve geliştirdiği projelerle "en genç girişimci" ödülünü alan 5. sınıf öğrencisi Ahmet Yiğit Başoğlu.

Bilime ve buluşlara merak duyan Başoğlu, 5 yıl önce henüz 4,5 yaşındayken Soma'da yaşanan maden kazasından etkilendi. Başoğlu, madenlerde yaşanan kazalar neticesinde meydana gelen yaralanma ve ölüm oranlarının düşürülmesi hatta ortadan kaldırılması amacıyla "Madenci Yaşam Kıyafeti" projesini tasarladı.

Başoğlu, GPS erişimli çip, kızılötesi ve termal görüş sistemi, telsiz ve mikrofon sistemi gibi teknolojilerle donattığı özel tasarım kıyafetle madencilerin daha güvenli bir şekilde çalışmalarını sağlamayı hedefliyor.

Yanmaz kumaştan imal edilen ve iç kısmı vücut ısısının korunmasını sağlayacak şekilde tasarlanan kıyafet, uzun bir süre oksijen ihtiyacını karşılayabilecek teknolojiye sahip.

Proje, madencilerin yaşam odalarına imkanı bulamayacağı kazalarda bulunduğu her ortamda yaşam odasını bir kıyafetle üzerinde taşıma imkanı sunuyor.

"Madencinin nefes almasını sağlayacak oksijen tüpü var"

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Başoğlu, 4,5 yaşındayken Soma'da yaşanan maden kazasında babalarının kaybeden çocuklardan etkilendiğini ve bu sebeple projeyi geliştirdiğini söyledi.

Her geçen gün projeye yeni bir teknoloji ekleyerek geliştirdiğini belirten Başoğlu, kıyafetin özelliklerini şu şekilde sıraladı:

"Madencinin herhangi bir kaza durumunda enkaz altında kaldığında oksijensiz kalıp hayatını kaybetmemesi için kıyafetin üzerine bir oksijen tüpü bulunuyor. Oksijen tüpü sayesinde madenci daha rahat nefes alabiliyor ve bu oksijen tüpü boşaldığında belirli ünitelerde olan rayların altındaki borulardan oksijenini doldurup çalışmaya devam edebiliyor. Sağ kolunda ise koordinat ve derinlik ölçücü bir çip, sağ üst cebinde ise acil durum sinyal butonu var. Sağ ve sol taraflarındaki ilk yardım ceplerinde kanamayı durduracak basit ilk yardım malzemeleri bulunuyor. Kıyafetin kaskında kızılötesi görüş ve koruma sağlayan bir vizör bulunuyor."

"Yaşam odalarına göre maliyetsiz ve daha kullanışlı"

Kaskın üst tarafında ise bir fener ve mikro kamera olduğunu, böylece madencinin gördüklerinin eş zamanlı olarak merkez tarafından da izlendiğine dikkati çeken Başoğlu, ayrıca madencinin kıyafetteki telsiz sistemi sayesinde merkeze olan biteni iletebildiğini aktardı.

Başoğlu, kıyafetin fosforlu turuncu yanmaz kumaştan, vücut ısısını koruyacak şekilde tasarladığına işaret ederek, fosforlu olmasının arama kurtarma çalışmalarına yardımcı olacağını düşündüğünü dile getirdi.

Türkiye'de 190 bin maden işçisi olduğunu ve tüm dünyadaki maden işçileri de hesaplandığında projenin oldukça büyük bir pazar payı olacağını ifade eden Başoğlu, "Bir yaşam odasının 200-250 bin dolar olduğunu düşünürsek bu kıyafetin hem daha maliyetsiz hem de daha kullanışlı olduğunu düşünüyorum. Çünkü madencilerin kaza anında yaşam odalarına gidememe ihtimali var." değerlendirmesini yaptı.

"Ülkem için çalışacağım' diyor"

Baba Sinan Başoğlu ise oğlunun 6 aylıkken ilk kelimelerini söyleme, 9 aylıkken ise akıcı bir şekilde konuşmaya başladığını anlattı.

Çocuğunun öğrenme hızı ve ilgi alanlarının kendilerinin dikkatini çektiğini için zeka testi yaptırdıklarını aktaran Başoğlu, "Binde 1,5'luk dilimde olan dahi seviyesinde olduğu görüldü. 4,5 yaşında kendi kendine okuma yazma öğrendi. Egitim kısmı gerçekten zorluyor. Çünkü yaşının ilerisinde hareketleri ve ilgi alanları var. Neredeyse hergün bir kitap bitiriyor." diye konuştu.

Oğlunun duygusal bir yapısı olduğunu dile getiren Başoğlu, şunları kaydetti:

"Soma'da yaşanan maden kazasından çok etkilendi ve bu projeyi geliştirdi. Türkiye'nin en genç girişimcisi unvanını aldı. 'Bir fikrin mi var?' adlı yarışmada Türkiye birincisi oldu. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın davetiyle 23 Nisan'da Külliyeyi ziyaret edip projesini anlatma şansı buldu. Şu an geliştirdiği başka projeleri de var. Yurt dışından eğitim için teklifler gelmişti ancak kabul etmedi. 'Ülkem için çalışacağım' diyor. T3 Vakfı'ndaki çalışmalara katılmak istiyor. Özelikle BAYKAR ve ASELSAN'ı çok yakından ve merakla takip ediyor. İleride Selçuk Bayraktar ile tanışmayı, kendini anlatmayı ve ASELSAN'da staj yapmayı hedefliyor."(AA)