Merkez Bankası'ndan enflasyon açıklaması!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Kasım ayı Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu'nda şöyle denildi:

"Kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 1,44 oranında azalmış ve yıllık enflasyon 3,62 puan gerileyerek yüzde 21,62 olmuştur. Bu dönemde yıllık enflasyon tüm ana gruplarda düşüş kaydetmiştir. Gıda enflasyonundaki gerilemede taze meyve ve sebze fiyatları öne çıkmıştır. Enerji fiyatları, petrol fiyatlarındaki düşüş ve Türk lirasındaki değerlenmeye istinaden azalmıştır. Geçici vergi indirimlerine bağlı olarak dayanıklı tüketim malları kanalıyla temel mal grubu yıllık enflasyonu belirgin bir düşüş kaydetmiştir. Bu dönemde hizmet enflasyonu sınırlı da olsa gerilemiştir. Kasım ayı enflasyon verilerinde vergi indirimleri, Türk lirasındaki değer kazancı ve petrol fiyatlarındaki düşüşün etkilerinin yanı sıra iktisadi faaliyetteki zayıflamaya bağlı olarak talep yönlü etkiler de hissedilmiştir. Bu görünüm altında çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi gerilemiştir.

DEĞERLENDİRMELER 

Kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 1,44 oranında azalmış ve yıllık enflasyon 3,62 puan gerileyerek yüzde 21,62 olmuştur. Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 3,16 ve 3,62 puan azalarak yüzde 21,21 ve 20,72 olarak gerçekleşmiştir. 

Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları bir önceki aya göre tüm alt gruplarda azalırken, en belirgin düşüş 2,06 puan ile temel mallar grubunda gözlenmiştir. Gıda, enerji, alkol-tütün-altın ve hizmet gruplarının katkıları ise sırasıyla 0,76, 0,50, 0,21 ve 0,09 puan gerilemiştir. 

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde, enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlenmiştir. Ana eğilim temel mal ve hizmet gruplarında gerilerken temel mal grubundaki yavaşlamada geçici vergi indirimlerinin etkisi öne çıkmıştır. Bununla birlikte enflasyonun ana eğiliminin söz konusu vergi etkisi arındırıldığında da yavaşladığı görülmüştür.

Kasım ayında hizmet fiyatları aylık bazda yatay seyretmiş, grup yıllık enflasyonu 0,09 puan azalarak yüzde 14,67 olmuştur. Yıllık enflasyon bu dönemde kira ve ulaştırma gruplarında 0,2 puan civarında gerilerken, diğer alt gruplarda sınırlı azalışlar kaydetmiştir. Ulaştırma hizmetleri grubunda akaryakıt fiyatlarının da etkisiyle gerileyen hava ve şehirlerarası karayolu yolcu taşımacılığı fiyatları öne çıkmıştır. Mevsimsel etkilerden arındırılmış verilerle kirada düşük bir aylık artış oranı kaydedilmiştir. Lokanta-otel grubunda yemek hizmetleri enflasyonunun artış eğilimi gıda fiyatlarındaki olumlu görünümün de etkisiyle yavaşlarken, konaklama hizmetleri enflasyonunda bir önceki ayın ardından bu dönemde de belirgin bir düşüş gözlenmiştir. Diğer hizmetler grubunda ise paket tur fiyatlarındaki düşüş öne çıkmıştır. Özetle, hizmet enflasyonundaki yavaşlamada kısmen hafifleyen maliyet baskılarının yanı sıra zayıflayan iç talep de etkili olmuştur.   

Temel mal grubu yıllık enflasyonu 7,46 puanlık düşüşle yüzde 26,89’a gerilemiş, bu gelişmede geçici vergi indirimlerine bağlı olarak azalan dayanıklı mal grubu fiyatları temel belirleyici olmuştur. Vergi indirimlerine konu olan otomobil, mobilya ve beyaz eşya fiyatları bu dönemde sırasıyla yüzde 13,59, 8,50 ve 5,23 oranında gerilemiştir. Bu fiyat değişimleri, vergi indirimlerinin fiyatlara büyük oranda yansıtıldığına işaret etmiştir. Bu dönemde giyim fiyatlarındaki artışın mevsim ortalamalarının önemli ölçüde altında kaldığı gözlenmiştir. Diğer temel mallarda ise birikimli kur etkilerinin zayıflamakla birlikte devam ettiği izlenmiştir. Özetle, bu dönemde temel mal fiyatlarındaki düşüşte vergi indirimleri temel belirleyici olurken, Türk lirasındaki değer kazancı, dönemsel indirimler ve iç talepteki zayıflamanın da etkileri hissedilmiştir.

Yİ-ÜFE 

Yurt içi üretici fiyatları Kasım ayında yüzde 2,53 oranında düşmüş, yıllık enflasyonu ise 6,47 puan azalarak yüzde 38,54’e gerilemiştir. Endeks genelinde Türk lirasındaki değerlenme ve petrol fiyatlarındaki düşüşün olumlu yansımaları izlenmiştir. İmalat sanayi yıllık enflasyonu bu dönemde 7,65 puan azalarak yüzde 34,97 olmuştur. Bu çerçevede, petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğiliminde belirgin bir düşüş gözlenmiştir. 

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyon ara malı ve sermaye mallarında belirgin olmak üzere tüm gruplarda gerilemiştir. Ara malı fiyatları, demir-çelik ve diğer metaller, tekstil, plastik ve kimyasal ürünler kaynaklı olarak gerilerken sermaye malı fiyatlarındaki düşüşte makineler, metal yapı ürünleri, motorlu kara taşıtları ve aksesuarları belirleyici olmuştur. Dayanıksız tüketim malı fiyatları et ve yağ gibi gıda ürünlerindeki gelişmelerle gerilemiş, dayanıklı tüketim mallarında mobilya ve ev aletlerindeki fiyat azalışları dikkat çekmiştir. Sonuç olarak, üretici 
fiyatları Kasım ayında Türk lirasındaki değerlenme ve başta petrol olmak üzere uluslararası emtia fiyatlarındaki düşüşlere bağlı olarak bir miktar gerileme kaydetmiş, üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskıları güçlü seyrini korumuştur."
Haber7