Lübnan'da hükümetin kurulmasının önündeki engeller bir aydan fazla zaman geçse de aşılamadı

Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 4 Ağustos'ta meydana gelen Beyrut liman patlamasının ardından 10 Ağustos'ta istifa eden Hassan Diyab hükümetinin yerine 31 Ağustos'ta Mustafa Edib'e yeni hükümeti kurma görevi verdi.

Ancak Edib de, 26 Eylül'de Baabda Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na gerçekleştirdiği ziyaretin ardından, "Hükümeti kurma görevini aldığım sıradaki mutabakat artık yok." diyerek görevi iade ettiğini duyurdu.

Bu gelişmelerin ardından Cumhurbaşkanı Avn, ekonomik kriz nedeniyle düzenlenen protestolar sonucu 29 Ekim 2019'da istifa etmek zorunda kalan eski Başbakan ve Müstakbel Hareketi lideri Saad Hariri'yi 22 Ekim 2020'de yeniden yeni bir hükümet kurmakla görevlendirdi.

Hariri başkanlığında yürütülen yeni hükümeti kurma süreci de aradan geçen 6 haftaya rağmen henüz ciddi anlamda bir aşama kaydedemedi.

AA muhabirine konuyu değerlendiren yetkililer ise hükümet kurma sürecini olumsuz etkileyen faktörleri, ABD'de başkanlık seçimlerini kazanan Joe Biden'ın göreve başlamasının beklenilmesi, Hizbullah ile Özgür Yurtsever Hareketi'nin lideri Cibril Basil'in, bazı bakanlıkların kendilerine verilmesi konusundaki ısrarı şeklinde sıralıyor.

Yaptırım silahı

Meclis Başkanı Nebih Berri'nin liderliğindeki Şii Emel hareketinden Milletvekili Muhammed Nasrallah, ABD'nin Lübnan hükümetinin kuruluş sürecinde bazı şartlar dayattığını söyledi.

Nasrallah, "ABD, son dönemde Lübnanlı siyasilere yönelik aldığı yaptırım kararlarıyla Lübnan'ın karar mekanizmasına kendi iradesini dayatmak istiyor." dedi.

Lübnanlı siyasi analist Johnny Munayer de "Lübnan hükümetinin kurulması için ABD seçimlerini kazanan Joe Biden'ın başkanlık koltuğuna oturmasının beklendiği" görüşüne katıldığını belirtti.

Hükümetin kurulması önünde sadece iç değil dış etkilerin de bulunduğunu dile getiren Munayer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un, teknokratlar hükümetini dayatma yönünde başlattığı girişimin, Saad Hariri'yi güçlü bir şekilde desteklediğini, Cumhurbaşkanı Mişel Avn ve damadı Cibril Basil'in ise bunu kabul etmediğini kaydetti.

Velid Canbolat liderliğindeki Lübnan İlerici Sosyalist Partisi milletvekillerinden Faysal es-Sayiğ, Lübnan'daki iç karışıklığın, Lübnan hükümetinin kurulma sürecini zorlaştırdığını ifade etti.

Sayiğ, "Özgür Yurtsever Hareketi'nin Savunma, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları konusundaki ısrarı, hükümetin kurulma süreci önünde asıl düğümü oluşturuyor." şeklinde konuştu.

Saad Hariri liderliğindeki Müstakbel Hareketi'nin üst düzey yetkililerinden Mustafa Alluş da daha önceki bir açıklamasında, yeni hükümetin kurulamamasının arkasında Özgür Yurtsever Hareketi'nin olduğunu ifade etmişti.

"Avn ile Hariri arasındaki anlaşmazlık hükümeti geciktiriyor"

Hizbullah'a yakın siyasi analist Kasım Kasir ise "Avn ile Hariri arasında bakanlık kotaları konusundaki iç anlaşmazlıklar, hükümetin kurulmasının gecikme nedenidir." dedi.

Hizbullah'ın bazı bakanlıkları alması durumunda ABD'nin yaptırım tehdidi de olduğunu belirten Kasir, "Hizbullah ve Emel Hareketi, hükümetin kuruluş sürecini kolaylaştırmaya yönelik bir anlayışa ulaşmaya çalışıyor. Ancak bu, konuyla alakalı tüm rolünün yok olacağı anlamına gelmiyor." ifadelerini kullandı.

ABD Hazine Bakanlığı, geçen ay eski Lübnan Dışişleri Bakanı Cibran Basil'in yaptırım listesine alındığı duyurmuştu.

Hazine Bakanı Steven Mnuchin, yaptığı açıklamada söz konusu yaptırımların, "Basil'in yolsuzluğa ve Hizbullah ile ilişkilere karışması kapsamında uygulandığını" ifade etmişti.

Cumhurbaşkanı Mişel Avn'ın da damadı olan Basil, Lübnan'daki en etkili politikacılardan biri olarak biliniyor.

Şii Emel Hareketi mensubu eski Maliye Bakanı Ali Hasan Halil ile Hristiyan Marada Partisi mensubu eski Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Yusuf Finyanus Hizbullah'a destek verdikleri gerekçesiyle 8 Eylül'de ABD yönetimi tarafından yaptırım listesine alınmıştı.AA