Libya'da petrolün çıkartılması, işlenmesi, dağıtımı ve ihracatında tek yetkili yapı Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC), Halife Hafter'in, belirli şartlar karşılanmazsa petrol üretiminin kesintiye uğrayacağına yönelik beyanı üzerine yaptığı açıklamada, "kurumun anlaşmalardan doğacak sorumluluklarını sınırlandırmak üzere ülke genelinde petrol ihracatına mücbir sebep uygulamak zorunda kaldığını" yani üretimin durduğunu duyurdu. 

Ülkede 10 Temmuz'da Sidra Limanı'nda bir ham petrol tankerine yükleme yapılmasıyla petrol ihracatının başladığı hatırlatılan açıklamada, "Halife Hafter'in silahlı kuvvetleri, 11 Temmuz'da ihracatın durdurulması emri verdi ve müzakerelerdeki iş birlikçi tavrından geri adım attı. Halife Hafter güçlerine üretimin durdurulması yönündeki talimatın Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) geldiği yönünde NOC bilgilendirildi." ifadeleri yer aldı.

Hafter'in petrol üretim kesintisi kınanarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) sorumlu ülkelerden hesap sorması talep edilen açıklamada, BAE'den üst düzey yetkililerin Libya'da petrol üretiminin başlatılmasına yönelik uluslararası çabalara destek veren üst üste açıklamalarının ardından bu adımın gelmesinin "hayal kırıklığına" yol açtığı vurgulandı.

Açıklamada, Rus güvenlik şirketi Wagner'e bağlı ve Suriyeli paralı askerlerin Sidra Limanı'nı işgal ettiğine, Sudanlı paralı askerlerin de Şerare petrol sahasının yakınlarında konuşlandığına işaret edilerek, "tüm paralı askerlerin Libya'daki petrol tesislerinden çekilmesi" çağrısı yapıldı.

NOC'un müzakereler boyunca "devletin finansal düzenlemelerine şeffaflık getirmekten" yana olduğu ancak Libya'nın egemenliğini tehlikeye sokacak adımların da karşısında durduğu vurgulanan açıklamada, petrol üretiminin yeniden kesintiye uğratılmasının, Libya'da finansal şeffaflık ve petrol tesislerinin güvenliği için yeni adımlar atılmasının ne kadar gerekli olduğunu ortaya koyduğu kaydedildi.

Açıklamada görüşlerine yer verilen NOC Genel Müdürü Mustafa Sanallah, BM ve ABD'nin Libya'da petrol üretimini yeniden başlatmak için sarf ettiği çabaları takdir etti.

Sanallah, "Bu çabalar başarısız olursa -ki öyle görünüyor- kurallar üzerine tesis edilmiş uluslararası düzenin altını oyan ülkelerin eylemlerinin sonuçları olmalı. Bunlar, Libya'ya ve küresel güvenliğe tehdit arzediyor." ifadelerini kullandı.

Halife Hafter'in liderlik ettiği sözde Libya ulusal ordusunun sözcüsü Ahmed el-Mismari, dün sosyal medya hesabından yayımladığı videolu mesajda, sundukları şartlar kabul edilene kadar petrol üretimini durdurmaya devam edeceklerini açıklamıştı.

Libya'da elde edilen "petrol gelirlerinin üçüncü bir ülkedeki banka hesabında toplanması" ve buradan dağıtılmasını şart koşan Hafter, "Libya Merkez Bankasının denetime girmesini" talep etmişti.

Libya'da petrolün çıkartılması, işlenmesi, dağıtılması ve ihracatından sorumlu Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC) 10 Temmuz'da yaptığı açıklamada, Sidra Limanı'nda bir petrol tankerine yükleme yapıldığını ve ülke genelindeki petrol tesislerinde üretimin ve ihracatın başlayacağını duyurmuştu.

NOC'nin söz konusu açıklaması, başta Birleşmiş Milletler ve ABD olmak üzere bir çok ülke tarafından memnuniyetle karşılanmıştı.

Ekonomik kayıp 6,5 milyar doları aştı

Hafter yanlısı grupların, Libya hükümetine giden kaynakları kesmek için ülkenin doğu kesimlerindeki petrol tesislerini ocak ayında kapatmasıyla petrol üretimi neredeyse durma noktasına geldi.

Bu yılın başında günde 1,2 milyon varil ham petrol üretebilen Afrika'nın en büyük petrol rezervine sahip ülkesi Libya, Halife Hafter yanlısı grupların 6 aydan uzun süre petrol üretimini kesintiye uğratması nedeniyle günde 100 bin varilin altına gerilemiş, ülkede akaryakıt kuyrukları sıradan bir hale gelmişti.

Uzmanlar, Libya'da hükümet karşısında üst üste kayıplar veren ve siyasi müzakerelere dönülmesi için çıkış yolu arayan Hafter'in, pazarlık kozu olarak kullandığı petrol üretim kesintisi nedeniyle uluslararası baskı altında olduğunu ifade ediyor.

NOC, giderek uzayan petrol üretim kesintisinin altyapıya zarar verdiği, üretimi uzunca bir süre için yarı yarıya düşürebileceği ve petrol kuyularındaki verimi kalıcı biçimde bozabileceği uyarısında bulunmuştu. 

AA