KKTC sandık başında

Kıbrıs Türk halkı, Cumhuriyet Meclisi'nin 50 yeni üyesini belirlemek üzere sandık başına gitti.

Kıbrıs Türk siyasi tarihinde halk, 1976'dan beri ara seçimler dahil 14'üncü kez milletvekillerini belirlemek için tercihini yapacak. Oy verme işlemi saat 08.00'de başladı. KKTC'de vatandaşlar saat 18.00'e kadar oy kullanabilecek.

Milletvekilliği erken genel seçiminde, toplam 190 bin 551 seçmen, 719 sandıkta oy kullanacak. Seçimlerde, 8 partiden 379 ile 9 bağımsız aday Cumhuriyet Meclisi’nde yer almak için yarışacak.

Partiler, Lefkoşa’dan 16, Gazimağusa’dan 13, Girne’den 10, Güzelyurt’tan 4, Lefke'den 2 ve İskele’den de 5 milletvekilliği için mücadele edecek. Ülke genelinde yüzde 5 seçim barajını aşan partiler ile adaylar, oy oranlarına göre mecliste temsil edilme şansı bulacak.

Sonuçların açıklanmasının daha uzun sürmesi bekleniyor

Oy verme işleminin 18.00'de tamamlanmasıyla hemen oy sayımına geçilecek. Seçim Yasası uyarınca saat 19.00'a kadar seçim sonuçlarına ilişkin yayın yapılamayacak, 19.00-21.00 saatleri arasında YSK'dan alınacak sonuçlar duyurulabilecek ve 21.00'den sonra da yayın yasağı kalkacak.

Yeni seçim sistemi nedeniyle oy verme işlemleri ve sonuçların açıklanmasının geçmişe göre biraz daha uzun sürmesi öngörülüyor. Oy pusulasının büyük olması ve karma oy kullanımının daha uzun sürmesi, oy verme ve sayım süresini de uzatacak.

Seçmenler, bu seçime kadar 5 seçim bölgesinde oy kullanıyordu. Buna göre, Lefkoşa’da kayıtlı seçmenler, sadece Lefkoşa bölgesinden seçilecek milletvekilleri arasında tercih yapıyor ve oy pusulası da küçük oluyordu. Şu anki değiştirilen sistemde bölge ayrımı kaldırıldı. Çarşaf liste adı verilen sistemle, ülke tek seçim bölgesi oldu ve oy pusulası büyüdü.

Mühür partiye, tercih adaya avantaj sağlıyor

KKTC seçim sistemine göre, seçmenler oylarını, mühür, mühür tercih ve karma olmak üzere 3 şekilde kullanabiliyor. Sadece mühür vurulması durumunda başka herhangi bir işleme gerek duyulmuyor. Hem mühür hem tercih halinde ise tercihlerin mühür vurulan partinin listesinden yapılması zorunlu.

Tercihler de o ilçenin çıkaracağı milletvekili sayısının yarısı kadar olmak zorunda oluyor ve mühür vurulup tercihler başka partinin listesinden yapılması durumunda sadece tercihler geçersiz sayılıyor. Karma oyda ise seçmen, farklı parti listelerinden ve bağımsız adaylar arasından tercih yaparak karma oy da kullanabiliyor ancak karma oyun geçerli olması için herhangi bir partiye mühür vurulmaması gerekiyor.

Karma oy kullanan seçmen, o ilçenin çıkaracağı milletvekili sayısının en az yarısı kadar tercih yapmak zorunda kalıyor.

Bir partiye vurulan mühür, o partiye bölge milletvekili sayısı kadar oy getiriyor. Mühre ek olarak aynı partiden yapılan tercihler ise sadece parti içi avantaj sağlıyor, ilgili partiye diğer partilere kıyasla ek veya daha fazla avantaj sağlamıyor. Karma oydan bir partiye gelen oy sayısı ise adaylara verilen tercih sayısı kadar hesaplanıyor. Örneğin, 16 milletvekili çıkaracak Lefkoşa'da bir partiye vurulan mühür, o partinin hanesine (16) oy olarak yazılıyor. Aynı partiye karma oydan gelen 3 tercih de (3) oy olarak kaydediliyor. Mühür partiye, tercih adaya avantaj sağlıyor.