Kaçak yapılardan arındırılan tarihi burçta kitabe ve nişler ortaya çıktı

Diyarbakır'ın dünya mirası tarihi surlarında restorasyon çalışmaları kapsamında Nur Burcu'na bitişik kaçak yapıların yıkılmasıyla üzerinde "La ilahe illallah Muhammed Resulullah" yazılı kitabe ile burcun ön ve yan yüzünde istiridye kabuğu şeklinde olan 2 niş tespit edildi.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesince, yapılan ihaleyle 10 Ağustos'ta üzerinde kitabe, hayvan motifleri, kesme taş silmesi bulunan Ben-u Sen, Yedikardeş, Selçuklu ve Nur burçlarında başlatılan restorasyon çalışması sürüyor.

Çalışma kapsamında surların dış çeperinde bulunan ve sur koruma bandı içerisinde kalan çoğu tapusuz, gecekondu niteliğindeki kamulaştırılan 41 yapı yıkıldı.

Nur Burcuna da bitişik kaçak yapıların yıkılmasıyla "La ilahe illallah Muhammed Resulullah" yazılı kitabe ile burcun ön ve yan yüzünde istiridye kabuğu şeklinde yanlarında küçük sutunlar (sütunce) olan 2 niş ortaya çıkarıldı.

Diyarbakır Rölöve ve Anıtlar Müdürü Cemil Koç, Melikşah Burcu olarak da bilinen burcun sur koruma bandı içerisinde bulunan gecekondulardan dolayı görünmez durumda olduğunu söyledi.

Yapılan yıkım çalışması ile burcun 1930'lu yıllarda Albert Gabriel tarafından çekilen fotoğraflardan varlığını bildikleri niş ve kitabelerin ortaya çıkarıldığını belirten Koç, Dağkapı'da bulunan 1 ve 2 nolu burçlar ile Keçi Burcu'nun yan tarafında bulunan Mervani Burcu'nda da aynı nişlere rastlanıldığını bildirdi.

Nur Burcu'ndaki nişlerin çok nitelikli olduğunu aktaran Koç, şöyle konuştu:

"Ön ve yan cephelerinde olmak üzere 3 niş mevcut. Nişlerden biri görünürdü. Diğer 2 niş ise gecekonduların arkasındaydı. Özellikle ön cephesinde yer alan niş sağında solunda sütunceleri olan istiridye kabuğu şeklinde tamamlanıyor ve üstünde de kitabe bulunuyor. Nişin üstünde 'La ilahe illallah Muhammed Resulullah' kitabesi yer alıyor. Nişler gecekonduların arkasında kalmıştı. Bu bir nevi koruma sağlamıştı. Ancak üzeri sıvanıp boyandığı için tahribata uğramış. Bunların temizliğini yapacağız ve burcu turizme kazandıracağız."

Nur Burcu

Kentin tarihi surlarının güneyinde Yedi Kardeş Burcu'nun doğusunda bulunan 1089 yılında Selçuklu Hükümdarı Melikşah'ın buyruğu ile Ebu Nasr Muhammed ve bina ustası Urfalı Selame oğlu Muhammed tarafından inşa edilen burç, Selçuklu döneminin en güzel eserlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Diyarbakır burçlarındaki en zengin kabartmaların yer aldığı Nur Burcu, gülen iki aslan, birbiriyle tokuşmaya hazırlanan iki geyik, karşılıklı hareket halindeki binicisiz iki at, avını alıp uçmaya hazır kanatları açık iki kartal ve çıplak biçimde bağdaş kurmuş iki kadın kabartması ile dikkat çekiyor.

Burçtaki kuş tasvirlerinin kuyruk ve kanatları açık olduğu için güç ve kuvvet gösterisini ifade ediyor. 

AA