İran’a ikinci şok Yemen’de

Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’ın, İran’ın bölgedeki nüfuzunu kırmak amacıyla hız verdikleri diplomasi stratejisi Irak’tan sonra Yemen’de de etkisini gösterdi. Yemen’de İran’ın desteklediği Husi ittifakında derin çatlaklar oluştu. Eski Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih’in partisi Genel Halk Kongresi (GPC) ile Husiler arasında tırmanan anlaşmazlık, silahlı çatışma noktasına geldi. Husiler, Salih’i ihanet ile suçlayarak, "Kırmızı çizgiyi aştı" uyarısında bulundu. Anlaşmazlığın arkasında ise BAE ve Suudi Arabistan’ın Salih’i kendi taraflarına katılmasına yönelik ikna çabalarının etkili olduğu belirtiliyor. Suud-BAE ittifakının Salih’e ülkenin kontrolünü, kendisi ile birlikte milis güçlerine bırakmayı önerdiği ifade ediliyor. Husiler ve Salih arasındaki gerginlik, bugün Sana'da karşılıklı yapılacak gösteriler ile çatışmaya dönüşebilir. Liderliğini yaptığı GPC’nin 35’inci kuruluş yıl dönümü etkinlikleri nedeniyle halkı 24 Ağustos tarihinde Sebin Meydanı’nda toplanmaya çağıran Salih’e karşı Husiler de yine başkent Sana’nın 4 ana girişinde silahlı güçleri ve vatandaşları toplanmaya davet etti. Sana’da 2014 benzeri yeni bir darbenin gerçekleşebileceği değerlendiriliyor.

SALİH HUSİLERE CEPHE ALDI

İran’ın üç yıldır Yemen’de desteklediği darbeci ittifak Husi-Salih birlikteliğinde derin çatlak oluştu. İki taraf da birbirlerini silaha sarılmakla tehdit ediyor. Salih ile Husiler arasında birkaç aydan bu yana “gelirlerin paylaşılması, üst düzey devlet dairelerine atama yapılması, bakanlıkların paylaşımı” gibi bir dizi konuda anlaşmazlıkların yaşandığı iddia ediliyordu. Eski Cumhurbaşkanı Salih, Temmuz ayında ön koşulsuz siyasi diyaloğa başlanmasını teklif etmiş, Husilerin lideri Abdulmelik el-Husi ise tek taraflı girişimine atfen “Çözüm girişimleri bir sonuç getirmez. Bazıları teslim olmak istiyorsa da herkesin seçeneği bu değil” diyerek adeta meydan okumuştu. Karşılık sert açıklamalardan sonra iki taraf da güçlerini ve önemli komutanlarını Sana’ya çağırdılar.

KIRMIZI ÇİZGİ GERİLİMİ

Taraflar arasındaki gerilimin çatışmaya dönüşmesi an meselesi olarak görülüyor. Husiler Salı günü bir açıklama yaparak Salih’in gerilimde kırmızı çizgiyi aştığını iddia ettiler. Husilerin silahlı kanadı Halk Cephesi ise kendilerine “milis gücü” tanımlamasında bulunan Salih’i “sırtlarından bıçaklamakla” itham etti. İki taraf bugün kontrolleri altında tuttukları Sana’da gösteriler düzenleyecek. Liderliğini yaptığı GPC’nin 35’inci kuruluş yıl dönümü etkinlikleri nedeniyle halkı 24 Ağustos tarihinde Sebin Meydanı’nda toplanmaya çağıran Salih’e karşı Husiler de yine başkent Sana’nın 4 ana girişinde silahlı güçleri ve vatandaşları toplanmaya davet etti. Gösteriler bir kıvılcımın patlak vermesiyle, 2014 yılındaki benzer bir darbenin Salih tarafından Husielre karşı gerçekleştirilebileceği değerlendiriliyor.

KÖRFEZ ÜLKELERİNE YAKINLAŞTI

Konumunu güçlendirmek ve üzerindeki uluslararası baskıları hafifletmek isteyen eski Cumhurbaşkanı Salih’in, meclise sunduğu diyalog talebini aracılar vasıtası ile Körfez ülkelerine ilettiği bu konuda da bazı ülkelerden destek aldığı öne sürülüyor. Salih’in iletişime geçtiği ülkelerin Yemen’deki savaşın da tarafı olan BAE ve Suudi Arabistan olduğu belirtiliyor. İki ülkenin Salih’in destek talebini, İran’a Irak’tan sonra ikinci darbe imkanı olarak gördükleri ve karşı bir teklifle gittikleri belirtiliyor. Teklife göre BAE ve Suudi Arabistan, Husilere cephe alması karşılığında, Salih’e ve kontrolü altındaki milislere Yemen’in yönetimini verecek.

IRAK’TAN SONRA YENİ HAMLE

BAE-Suud ittifakı Temmuz ayında Arap milliyetçisi Şii lider MuktedaSadr’ı başkentlerinde ağırlamışlardı. Suudi Arabistan Irak ile ortak koordinasyon komitesi kurmuş ve 27 yıldır kapalı olan Arar sınır kapısını açmıştı. Son olarak Riyad yönetimi Bağdat’a ülkenin yeniden inşa edilmesi ve toplamı 100 milyar doları bulan bir teklif iletmişti. İki başkent arasında sıcak mesajlar, İran’ın Irak üzerindeki nüfuzuna karşı yeni ittifak olarak değerlendirilmişti. Eğer BAE-Suud ittifakı Yemen’de de Salih’i ikna ederek sonuca ulaşırsa, Tahran’ın bölgedeki nüfuzuna yeni bir darbe vurmuş olacaklar. 

Sana’da siviller vuruldu: 35 ölü

Yemen’de Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyona bağlı savaş uçaklarının başkent Sana yakınlarına düzenlediği bombardımanda en az 35 kişi öldü, çok sayıda kişi de yaralandı. Yerel kaynakların çeşitli sosyal medya hesaplarından yaptıkları yayınlarda, Suudi uçaklarının başkentin kuzey bölgesindeki bir tarım işletmesini hedef alan bombardımanında en az 30 kişinin öldüğünü, en az beş kişinin de çevredeki yerleşim birimlerinde yaşamını yitirdiği belirtildi