9889,04%1,77
32,57% 0,27
34,99% 0,08
2459,92% 0,99
4013,30% 0,54
Medine Müdafii Fahreddin Paşa, vefatının 70. yılında kabri başında anıldı.
Hazreti Muhammed'in Ravza-i Mutahharası'nın (kabri) bulunduğu, hicretle beraber İslam'ın yayılma merkezi olan ve 400 yıl Osmanlı Devleti'ne bağlı kalan Medine'yi, İngiliz destekli isyancılara karşı savunan Fahreddin Paşa (Ömer Fahreddin Türkkan), vefatının 70'inci yılında, kabri başında düzenlenen törenle anıldı.
Aşiyan Mezarlığı'ndaki kabri başında düzenlenen törene Fahreddin Paşa'nın torunu Ömer Fahrettin Türkkan ve Zeki Türkkan'ın yanı sıra, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdür Yardımcısı Ramazan Yıldıztaş, İBB Kütüphane ve Müzeler Müdürü Ramazan Minder, Ümraniye'den gelen lise öğrencileri ve vatandaşlar katıldı.
Kuran-ı Kerim ve okunan duaların ardından konuşan İl Kültür ve Turizm Müdür Yardımcısı Mümin Yıldıztaş, Çöl Kaplanı, Milli Müdafa kahramanı gibi sıfatlarıyla tanınan Fahreddin Paşa'nın en önemli unvanının Medine Müdafii olduğunu söyledi.
Fahreddin Paşa'nın dünya üzerinde bu sıfata sahip tek kişi olduğunu ifade eden Yıldıztaş, "Duamız, Allah kıyamete kadar Medine Müdafii sıfatını bir başka kişiye nasip etmesin." dedi.
Fahreddin Paşa'nın torunu Zeki Türkkan ise yaptığı konuşmada, İslam dünyası için en önemli 3 şehrin Mekke, Kudüs ve Medine olduğunu hatırlatarak, Mekke ve Kudüs'ün düşmesinin ardından, Medine'nin Mondros Mütarekesi imzalanmasına rağmen, sonuna kadar direndiğini kaydetti.
Fahreddin Paşa'nın asker ve dindar bir insan olarak, Medine'yi son ana kadar teslim etmediğini belirten Türkkan, "Padişahın halife olarak emrine karşın 'Ben mücavir olarak Medine'de kalacağım, ölünceye kadar burada bulunmak istiyorum.' diye cevap veriyor. Düşmanları da Fahreddin Paşa'ya büyük saygı ve itibar gösteriyor. Ona 'Çöl Kaplanı' diyen Lawrence de onun kahramanlığını takdir ediyor." diye konuştu.
Türkkan, Fahreddin Paşa'nın bir hatırat yazmadığını ancak çok erken dönemlerden itibaren fotoğrafçılığa da meraklı olduğunu ve gittiği yerlerin fotoğraflarını çektiğini kaydetti.
Sanat Tarihçisi Ömer Faruk Şerifoğlu da Fahreddin Paşa'nın fotoğrafla ilgilenen ilk Türk olduğunu dile getirerek, Paşa ile ilgili hazırladığı fotoğraf ve bilgilerden oluşan kitapçığı dağıttı.
Fahreddin Paşa kimdir?
1868 yılında Rusçuk'ta doğan ve 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sonrası ailesiyle İstanbul'a yerleşen Fahreddin Paşa, Medine Müdafii, Medine Kahramanı, Çöl Kaplanı gibi unvanlarla biliniyor.
Askeri okul mezunu Fahreddin Paşa, Balkan Savaşı'nda önemli başarılar göstererek, Edirne'nin geri alınmasını sağladı. 1. Dünya Savaşı'nda Miralay rütbesiyle Musul'da görev yaptı. 1915'te Urfa ve çevresindeki Ermeni ayaklanmalarını bastırdı. 28 Mayıs 1916'da İngilizler'le anlaşan Mekke Şerifi Hüseyin'in isyana hazırlandığı haberinin alınması üzerine Fahreddin Paşa, Dördüncü Ordu kumandanı Cemal Paşa tarafından Medine'ye gönderildi.
Fahreddin Paşa elinde bulunan son derece kısıtlı imkanlarla Medine'yi 2 yıl 7 ay boyunca müdafaa etti. Fahreddin Paşa, herhangi bir yağmaya karşı Medine’de Hazreti Muhammed'in mezarında bulunan mukaddes emanetleri 2 bin askerin koruması altında İstanbul’a gönderdi.
İngilizler tarafından "Türk Kaplanı" olarak adlandırılan Fahreddin Paşa, savaş esiri olarak önce Mısır’a gönderildi, ardından Malta’ya sürgün edildi. 24 Eylül 1921'de Milli Mücadele'ye katılmak için Ankara'ya geldi. 9 Kasım 1921'de TBMM'nin Kabil büyükelçiliğine tayin edildi. Türk-Afgan dostluğunun gelişmesinde önemli rol oynadı. 12 Mayıs 1926'da görevinin sona ermesi üzerine yurda döndü.
1936'da Türk Silahlı Kuvvetleri'nden tümgeneral rütbesiyle emekliye ayrıldı. 22 Kasım 1948'de vefat etti ve vasiyeti üzerine Rumelihisarı'na defnedildi.(AA)
