Erken emeklilik şartları belli oldu!

Son zamanlarda en çok araştırılan ve konuşulan konuların başında erken emeklilik geliyor. Erken emekli olabilmek için SGK tarafından açıklanan bazı kurallar var. Bu şartların başında yer alan ilk üçü çok önemli; yaş, yıl ve prim günü. Bu üç şartı yerine getirenler ayrıca erken emeklilik için de bazı avantajlara sahip. Pek, erken emeklilik için yapılması gerekenler nelerdir? İşte detaylar...

3600 GÜNDEN EMEKLİLİK HESABI

Bunun için yapmanız gereken, SGK’ya gitmeden https://uyg.sgk.gov.tr/nezaman/ bağlantı linkine tıklayarak bu işleminizi gerçekleştirebilirsiniz. Linke tıkladığınız zaman açılan sayfada istenen; cinsiyet, doğum tarihi ve sigorta başlangıcı gibi kişsel bilgilerinizi girdikten sonra sorgulama işleminin sonucunu görebilirsiniz.

1 MAYIS 2008 KRİTİK TARİH

Emeklilik için gerekli son şart ise yaş. 1 Mayıs 2008’den sonra ilk kez sigortalı olan ve 7.200 gün prim ödeme şartını 1 Ocak 2048’ten sonra dolduracak bütün sigortalılar 65 yaşlarını doldurduklarında emekli olabilecekler. Bu kişiler sigortalılık süresi ve prim gün sayılarını doldursalar bile yaşı bekleyecekler.

YAŞTAN EMEKLİLİK

Kısmi emeklilik olarak bilinen yaştan emekli olabilmek için belirli bir prim gününün, sigortalılık süresinin ve yaşın doldurulması gerekmektedir. 3600, 4500 ve 5400 prim günü ile yaştan emekli olabilirsiniz. İlk sigorta başlangıç tarihinden itibaren 15 yıl ve 3600 günü tamamlamış olanlar için yaş şartları şöyledir;

- 24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler 56 yaşında,

- 24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler 57 yaşında,

- 3.24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler 58 yaşında,

- 24.05.2011-23.05.2014 tarihleri arasında yerine getirenler 59 yaşında,

- 24.05.2014 tarihinden sonra yerine getirenler 60 yaşında.

Kadınlarda ise;

- 24.05.2002-23.05.2005 tarihleri arasında yerine getirenler 52 yaşında,

- 24.05.2005-23.05.2008 tarihleri arasında yerine getirenler 54 yaşında,

- 3.24.05.2008-23.05.2011 tarihleri arasında yerine getirenler 56 yaşında,

- 24.05.2011 tarihinden sonra yerine getirenler 58 yaşında emekli olabiliyor.

EVLAT EDİNMİŞ KADINLARIN BORÇLANMASI

Evlat edinen kadınlar da doğum borçlanması yaparak erken emekli olabiliyor. Sigortalı olarak çalışan kadınlar 2 yaşından küçük olmak şartıyla evlat edindikleri çocuklar üzerinden erken emeklilik hakkına sahip olabiliyorlar. Borçlanma çocukların evlat edinildiği tarihten itibaren başlıyor. Diğer şekilde ise yine doğum yaptıktan sonra çocuğunu başka bir aileye veren kadınlar da doğum borçlanması yapabiliyorlar. Çocuğunu başka ailelere evlatlık olarak veren kadınların doğum borçlanma süresi ise yalnızca 6 ay olarak belirlenmiştir.

ENGELLİ ÇOCUK SAHİBİ OLANLAR

Sürekli olarak başkasının bakımına muhtaç olan ve ağır bir engeli bulunan çocukların anneleri erken emeklilikten yaralanabiliyor. Engelli çocuğu olan kadınların çalışma günleri 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren 1.25 gün olarak hesaplanıyor. Böylelikle emeklilik yaşı da daha erkene çekiliyor. Ayrıca bu tarihten itibaren prim gün sayılarının da dörtte biri indirilmiş oluyor. Bu yasadan yararlanabilmek için erken emeklilik için başvuracak kadınların çocuklarının engellik durumunu gerekiyor ve tüm çalışan kadınlar yararlanabiliyor.

YAŞ VE PRİM GÜN SAYISININ BELİRLENMESİNDE ÖNEMLİ

Şu anki mevzuat uyarınca 18 yaş öncesi sigortalı olarak gösterilenlerin giriş tarihi 18 yaşa girdikleri gün olarak belirleniyor. Dolayısıyla süre bakımından sağlayacağı bir avantaj yok. Ancak 18 yaşından önce sigortalı olunan tarih, emeklilik için gerekli yaş ve prim ödeme gün sayısının belirlenmesinde önemli. Bu açıdan 18 yaşından önce sigortalı olmak daha erken yaşta emekli olabilmeyi sağlayabiliyor. Örneğin 1 Ocak 1990 doğumlu bir kişinin 1 Ocak 2008’de sigortalı olması halinde 1 Ocak 2008’e kadar geçen süre, bu kişinin prim ödeme gün sayısına ekleniyor.

YÜKSEK BİLDİRİM MAAŞI ARTIRIR!

4/A’LI yani SSK’lı ve 4/b’li yani Bağ-Kur’lu bir kişinin emekli maaşı aylık bağlama oranıyla ortalama aylık kazanç tutarının çarpılmasıyla hesaplanır. Sigortalı SGK’ya ne kadar yüksek ücretle bildirilirse, emekli maaşı da o kadar yüksek olur. 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olup, bu tarihten sonra emekli aylığı talebinde bulunan kişilere emekli aylığı bağlanırken bu kişilerin son yedi yıldaki çalışmalarına bakılıyor

SON 1260 GÜNE DİKKAT!    

İki sigortalılık statüsünde geçirilen süreler 1.260 gün ise, kişinin emekli olacağı statü tarih olarak son sigortalılık türü olarak belirleniyor. Kişi önce SSK’lı sonra Bağ–Kur’lu olmuşsa ve her ikisinde de 1.260 gün geçirmişse Bağ–Kur’lu olarak emekli olacaktır.

KADINLARA DOĞUM BORÇLANMASI

Kadın çalışanlar için geçmiş yıllarda çıkarılan yasalar ve düzenlemeler sayesinde çocukları üzerinden prim kazanma imkanı bulunuyor. Bu hak ilk olarak SSK kadın çalışanlarına tanınmış olsa da daha sonra aynı haklardan memur kadınlar ve Bağ Kurlu kadınlar da yararlanmaya hak kazandılar. Bu imkan 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün yani 6 yıl kazandırıyor. Burada tek şart annenin borçlanacağı çocuklarının sigortalı olunan tarihten sonra dünyaya gelmiş olması. Maalesef sigortadan önceki doğumlara bu hak tanınmıyor. Anneler ise bu hakkın tanınmasını bekliyor. Staj için yapılan sigorta başlangıcı emeklilikte geçerli olmaz iken doğum borçlanmasında geçerli sayılıyor.

DOĞUM BORÇLANMASININ ŞARTLARI

- Doğumdan önce SSK tescili

- Doğumun gerçekleştiği tarihten sonraki iki yıl içinde adına herhangi bir prim yatmamış olmak (Bazı bölümlerinde prim yatmışsa yine aynı süre içinde prim yatmayan süreler borçlanılır.)

- Doğumdan sonra iki yıl içinde çocuğun sağ olması.

ASKERLİK BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİLİK

Erkeklerde ise askerlik süreleri hem yaşı geriye çekerken hem de prim kazanma imkanı veriyor. Askerliğini işe girmeden önce yapan çalışanlar, borçlanma ile hem prim şartını azaltıyor hem de 1-2 yıl kazanabiliyor.

1988 girişli birisi 1 yıl askerlik borçlanırsa 1987 girişli oluyor ve şartları buna göre belirleniyor. Böylece en az bir yaş önce emeklilik imkanı bulunuyor.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM

İşe başlayan kişilerin daha ilk günden aklına bu soru belirmektedir. Ne zaman emekli olurum konusu gün geçtikçe değişmekte ve cevaplar da buna bağlı olarak sürekli olarak değişmektedir. Ülkemizde en çok tartışılan konulardan biri olan ne zaman emekli olurum sorusunun cevabı 1950 yılından beri oldukça radikal değişimlere uğrayarak sekiz kere değişmiştir. Emekli olmak için kişinin ilk iş gününden itibaren başladığı kurumda aylık düzenli olarak primleri ödenmeli ya da kendisi bu primi ödemelidir. Bunun sonuncunda belli bir hizmet yılı kota olarak koyulmakta ve kotayı aştığınız zaman işe başladığınız gün baz alınarak ne zaman emekli olacağınızı öğrenebilirsiniz. (Haber7)