Engelli Çalıştırmamanın Cezası, Çalıştırmaktan Daha Maliyetli

İŞKUR İzmir İl Müdür Yardımcısı Makbule Dank, 50 ve üzeri çalışanı olan iş yerlerinin engelli çalıştırma mecburiyeti olduğunu hatırlatarak, "Engelli çalıştıran kurumlara sağlanan birçok kolaylık ve teşvik mevcut. Belirtilen oranda engelli çalıştırmayan kurumlar için ceza rakamı, her birey ve her ay için 3 bin 250 lira. Bu ceza, engelli bir bireyi çalıştırmanın maliyetinden daha yüksek" dedi.

Engelliler İçin İnsan Kaynakları ve İstihdam Buluşması, Engel-siz Yaşam Derneği, Yaşar Üniversitesi Sosyal Sorumluluk Proje Koordinatörlüğü işbirliği ve İŞKUR'un desteğiyle Selçuk Yaşar Kampüsü Konferans Salonu'nda gerçekleştirildi. Açılışta konuşan Engel-siz Yaşam Derneği Başkanı Gülgün Yorgancılar, Avrupa Birliğince desteklenen "Birlikte: Yerel STÖ'ler İçin Kurumsal Destek Programı" kapsamında etkinliklerini gerçekleştirdiklerini belirterek, "Yetişkin engellilerin sosyal hayata dahil, öz güvenli, nitelikli bireyler olması amacıyla kurulan derneğimiz, ilk günden itibaren istihdamı artırmak, mesleki bilgi ve becerileri geliştirmek için projeler gerçekleştiriyor. İstihdamı çok önemsiyoruz. Çünkü ancak ekonomik açıdan özgür olan bir birey, hayatın her alanında olmayı başarabilir" dedi.

Engellilerle ilgili proje yapma konusunda biraz geride kaldıklarını belirten PERYÖN Ege Şubesi Başkanı Serdar Kalaycıoğlu, özellikle insan kaynakları yöneticilerinin daha fazla üyeleri olduğu PERYÖN'de, engelliler için yapılan kariyer fuarı, zihinsel engellilerin üretime katıldığı Manisa'daki Zeki Projesi gibi birçok iyi uygulama örneklerinin de bulunduğunu söyledi. Kalaycıoğlu, "PERYÖN olarak, engelli istihdamını artırmak için önerilere, dernek, okul ve STK'larla işbirliğine her zaman hazırız. 2019-20 döneminde bunu gerçekleştirmek isteriz" diye konuştu.

Engelli çalıştırmamanın cezası 3 bin 250 TL

İŞKUR İzmir İl Müdür Yardımcısı Makbule Dank da engellilere yönelik hizmetler, eğitim programları, kendi işini kurmak isteyene 50 bin TL'ye kadar destek hibe programları, kurumların uymaları gereken kotalar, sağlanan teşvikler ve yaptırımlar konusunda bilgi paylaştı. Dank, "Her engellinin, bir danışmanı var kurumumuzda. 270 iş danışmanımız, işveren ve iş arayanlara, uygun iş ve işçi için bire bir çalışan hizmet veriyor. İzmir'de, 206 bin engelli yaşıyor. Bütün amacımız, engelli kardeşlerimizin çalışma, üretme ve iş gücü piyasasında yer alma isteklerine destek olmak. 50 ve üzeri çalışanı olan iş yerlerinin, özel sektörde yüzde 3, kamuda yüzde 4 engelli çalıştırma zorunluluğu var. Bu zorunlu kotanın takibi de kurumumuza ait. Belirtilen sayıda iş alımı gerçekleşmezse ceza rakamı her kişi için her ay 3 bin 250 lira. Bu rakam, engelli bir bireyi çalıştırmanın maliyetinden daha yüksek" dedi.

Dank, kentte 50 üzerinde çalışanı bulunan iş yerlerinin çalıştırması gereken engelli sayısının yaklaşık 6 bin olduğunu da hatırlatarak, "Bunun 4 bin 862 kişilik kotası dolu. Bin 483 kota boş ve doldurulması için iş arayan engellilerle işverenleri buluşturmaya devam ediyoruz. Hizmet merkezlerimizde, belirli periyotlarla bunu gerçekleştiriyoruz" şeklinde konuştu.

Engelliler için işsizlik en büyük sorunlar arasında

Engelli istihdamıyla ilgili verileri paylaşan Yaşar Üniversitesi Ekonomi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Serpil Kahraman ise ülkemizde yaşayan 9,5 milyona yakın engelli birey için işsizliğin, en büyük sorunlar arasında yer aldığını ifade etti. Kahraman, "Engellilerin üçte ikisi işsiz. Toplam engelli nüfusunun yüzde 80'ini düşük gelirli bireyler oluşturuyor. AB'de 80 milyon engelli birey var, ama işsizlik oranı yüzde 18. Burada 15-65 yaş arasında çalışabilir nüfusu baz alıyoruz. Dünya Çalışma Örgütü çalışmasına göre; Türkiye'de, ancak her 5 engelliden biri istihdama katılabiliyor. Kadın engelliler daha da dezavantajlı. Erkek engellilerde istihdama katılım oranı yüzde 35'in üzerindeyken kadın engellilerde bu oran yüzde 6'ya kadar düşmekte. Engellilerin çoğu niteliksiz işlerde çalışıyor. Nitelik gerektiren işlerde çalışan engelli bireylerin oranı yüzde 10'u bile bulmuyor" ifadelerini kullandı.

Dr. Kahraman, "Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı araştırmasına göre firmaların yüzde 66'sı engelli istihdamını sadece yasal bir zorunluluk olarak görüyor" diyerek Türkiye'deki işverenin engelli istihdamına yönelik bakış açısını da değerlendirdi.

Ödül aldıkları projeyi anlattılar

Ödüllü Teknoloji Fuarı "Engelleri Aşıyorum" yarışmasında birincilik ödülünü kazanan TAKEV Narlıdere Ortaokulu öğrencileri 10 yaşındaki Atınç Alp Bulut ve Deniz Kuruçay, bir kaska monte ettikleri sensörler sayesinde görme engellilerin hayatını kolaylaştıran giyilebilir teknoloji projelerini katılımcılarla paylaştı. Bulut ve Kuruçay, karşılaşılan engelleri sensörlerle fark edip titreşim ve sesle kullanıcısını uyaran projelerini, kemer gibi başka kıyafetlere de uygulamak istediklerini belirtti.

Panelin son oturumunda ise çeşitli firmalardan insan kaynakları sektör temsilcileri Hatice Kelebek, Gonca Elibol ve Taner Yazıcı, Mustafa Derici'nin moderatörlüğünde, engelliler için işe alım süreçlerini anlatarak deneyimlerini paylaştı.

Etkinliğe, Yaşar Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Nazım Sözer, İŞKUR İzmir İl Müdür Yardımcısı Makbule Dank, Engel-siz Yaşam Derneği Başkanı Gülgün Yorgancılar, PERYÖN Ege Şubesi Başkanı Serdar Kalaycıoğlu, Geleceği Paylaş Sivil İnisiyatifi ile çeşitli engelli derneklerinin temsilcileri, akademisyenler ve vatandaşlar katıldı.