DİSK'in asgari ücret talebi net 3 bin 200 TL

DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Genel Sekreteri Cafer Konca ve DİSK Yönetim Kurulu Üyesi Kamber Saygılı ile TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi'nde asgari ücret konusunda basın toplantısı düzenledi. 

Toplantıda DİSK Yönetim Kurulu adına konuşan Çerkezoğlu, asgari ücretin Türkiye'de sadece asgari ücret ve yakın bir ücretle çalışan 10 milyon işçi ve ailesinin değil, emeğiyle geçinen herkesin çalışma ve yaşam koşullarını belirleyen temel parametre olduğunu belirtti.

Asgari ücretin Türkiye'de giderek ortalama ücrete dönüştüğünü dile getiren Çerkezoğlu, "2020 yılı asgari ücret pazarlığının zorlu geçeceği kimse için sır değildir. Şirket kurtarmalara, işveren teşviklerine devasa kaynakların ayrıldığı bir ortamda kimse işçilere fedakarlık tavsiyesinde bulunmasın. Ülkemizde asgari ücret tespit süreci ekonomik değildir. Asgari ücret, hükümetin ve işverenlerin çoğunlukta olduğu Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından saptanıyor, karar oy çokluğu ile alınıyor. DİSK, asgari ücret pazarlığını bütün işçi konfederasyonları tarafından yürütülmesi gereken bir mücadele olarak görmekte." diye konuştu.

Konuşmasında DİSK-AR'ın hazırladığı "İnsan Onuruna Yaraşır Asgari Ücret" başlıklı rapora ilişkin bilgi veren Çerkezoğlu, "Türkiye'de asgari ücretin tespitinde uluslararası standartlara uyulmamaktadır. Uluslararası normların hesaplarına göre asgari ücretin tespitinde işçinin ailesi dikkate alınırken. Türkiye'de Asgari Ücret Tespit Yönetmeliği'nde yer alan tanımda işçinin ailesi asgari ücretin dışında bırakılmıştır." dedi.

Asgari ücretin ortalama ücret haline geldiğini söyleyen Çerkezoğlu, "1,8 milyon işçi asgari ücrete bile erişemiyor. Türkiye, Avrupa'nın en düşük asgari ücretli ülkeleri arasında yer almaktadır. Asgari ücret maliyetinin yarısı vergi ve kesintilere gitmektedir. 2019'da ilk vergi dilimi tarifesi, asgari ücretin 7 katına indi. Asgari ücret döviz karşısında da hızla eridi. Asgari ücretli 11 cumhuriyet altını kaybetti. Türkiye ile Çin'deki ortalama asgari ücretler birbirine yaklaşıyor. Asgari ücret artışı, son 20 yılda kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla artışının gerisinde kaldı. Asgari ücret, Asgari Geçim İndirimi (AGİ) hariç ve net olarak saptanmalıdır." ifadelerini kullandı.

DİSK'in 2020 yılı asgari ücret talepleri

Çerkezoğlu, DİSK'in 2020 yılı asgari ücretine dair taleplerini şöyle sıraladı:

"Asgari ücret hesabında uluslararası standartlara uyulmalı ve işçinin ailesi de dikkate alınmalıdır. Asgari ücret toplu pazarlık yoluyla hesaplanmalıdır. Asgari ücret tespitine ilişkin 131 Sayılı ILO Sözleşmesi onaylanmalı, Avrupa Sosyal Şartı’na asgari ücretle ilgili konan çekince kaldırılmalıdır. Asgari Ücret Tespit Komisyonunda kadın temsili sağlanmalıdır. TÜİK hesabı asgari ücret saptanmasında alt sınır olmalıdır.

Asgari ücret net ve AGİ hariç hesaplanmalıdır. Bütün işçi ve memurlar için tek asgari ücret saptanmalıdır. Asgari ücret geçim ücreti olmalıdır. Yeniden değerleme artış oranından daha az asgari ücret artışı olamaz. Asgari ücret artışında hedeflenen enflasyon oranları esas alınamaz. Asgari ücret tespitinde geçim koşulları ve milli gelir artışı dikkate alınmalıdır. Asgari ücret yıllık olarak hesaplanmalı, tümüyle vergi dışı bırakılmalıdır. Asgari ücretin tespitinde bütün işçi konfederasyonlarına katılım hakkı sağlanmalı, asgari ücret ulusal ölçekli bir toplu pazarlıkla belirlenmeli ve uyuşmazlık durumunda grev hakkını da içermelidir."

DİSK'in yıllardır düzenli asgari ücret raporları hazırladığını ve asgari ücret talebini bilimsel temele dayandırmaya çalıştığını belirten Çerkezoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Nitekim bu çerçevede DİSK 2017 yılı için net 2000 TL, 2018 yılı için net 2300 TL, 2019 yılı için 2800 TL asgari ücret talep etmişti. Asgari ücret düzeyini çeşitli yöntemlere göre hesaplamak mümkündür. DİSK’in asgari ücret talebi ayrıntıları raporumuzda iki esasa dayalıdır. Birinci esas, asgari ücretin asgari geçim ücreti olmasıdır. Burada yoksulluk sınırı dikkate alınmalıdır. DİSK de TÜRK-İŞ de yoksulluk sınırı hesaplamaktadır.

Bu hesapları dikkate aldık. Ailede iki kişinin çalıştığı varsayımı ile asgari ücret yoksulluk sınırının yarısından az olmamalıdır. DİSK ve TÜRK-İŞ'in yoksulluk sınırı verilerinin ortalamasının yarısı esas alındığında 3 bin 485 TL altında asgari ücret yoksulluk sınırı altında kalmak anlamına gelecektir.
Asgari ücret talebinde dikkate aldığımız ikinci esas, Kişi Başına Milli Gelir artışıdır. Cumhurbaşkanlığı 2020 Yıllık Programı'ndaki kişi başına milli gelir hesabı dikkate alındığında asgari ücretin 2020'de en az net 2 bin 600 TL olarak saptanması gerekir. Bu iki yönetim ortalamasını, hem geçim ücretini hem de milli gelir artışını dikkate aldığımızda asgari ücret talebimiz en az net 3 bin 200 TL'dir."

Çerkezoğlu, rakam konusunda konfederasyonların farklı hesaplamalarının olabileceğini aktararak, rakamın masadaki pazarlık sürecinde şekilleneceğini ifade etti.

AA