Devlet hazır, vatandaş ağırdan alıyor

Marmara ve Düzce’yi sarsan 1999’daki iki büyük depremin ardından harekete geçen devlet kentsel dönüşüm, afet sigortası ve güçlendirme çalışmalarıyla bir dizi önlem aldı. Vatandaşlar ise depreme karşı can ve mallarını koruyan yasalardaki haklarından bugüne kadar yeterince faydalanmadı. Depremi ciddiye alan devlet önce İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi’ni (İSMEP) 2006 yılında hayata geçirdi. İstanbul’daki hastaneler, okullar, yurtlar ve emniyet binalarında depreme karşı güçlendirilmesi çalışmasını başlattı. Aralarında Okmeydanı Eğitim ve Araştırma, Ümraniye Kadın ve Çocuk, Zeynep Kamil Kadın Doğum ile Marmara Üniversitesi Başıbüyük Hastanesi’nin de olduğu 42 hastane ya yeniden inşa edildi ya da depreme karşı güçlendirildi. Öte yandan İstanbul’da 230 okul binası depreme karşı yeniden yapıldı ve 774 okul binası da depreme karşı güçlendirildi.   

KÖPRÜLER GÜÇLENDİ 

Öte yandan 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Haliç Köprüsü ile Ortaköy ve Mecidiyeköy viyadükleri depreme karşı güçlendirildi. Köprüler 7 ve üzeri şiddetindeki depreme dayanıklı hale gelecek şekilde halatları yenilendi, deprem sönümleme cihazları yerleştirildi. Yine bu kapsamda İstanbul’daki yollar üzerindeki üst geçitler de depreme dayanıklı hale getirildi. 

2012  yılında ise Kentsel Dönüşüm için 6306 sayılı yasa Meclis’ten geçti. Her yıl 500 bin konutun dönüşmesi için devlet inşaatlarda vergi indirimi yaptı, dönüşecek binalar için kira yardımını getirdi. Kentsel dönüşümle ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar 53 farklı ilde 237 riskli alan, 29 farklı ilde ise yeni yerleşim alanı olarak kullanılmak üzere 107 rezerv yapı alanı belirlendiğini söylemişti.  

3 MİLYAR TL KİRA 

Kurum, “Ülke genelinde 592 bin konut ve işyerini ‘riskli yapı’ statüsünde yeniliyoruz. Bunlardan 442 bin bağımsız bölümün yıkımı sağlanmış ve inşaatlarına başlanmıştır. Bugüne kadar 3 milyar TL kira yardımı yapıldı” ifadelerini kullanmıştı.

BİNALARIN YARISI SİGORTALI

Depremde binası yıkılan ya da zarar gören vatandaşlara ödeme yapmayı esas alan Zorunlu Deprem Sigortası (DASK) sistemine 8.7 milyon bina dahil olu. Ülke çapındaki sigortalılık oranı da yüzde 49.80 oldu. DASK yaptırma oranı Marmara’da yüzde 59.50, İç Anadolu’da yüzde 47.30, Ege’de yüzde 49.70, Akdeniz’de yüzde 42.80, Güneydoğu’da yüzde 35.30 ve Doğu Anadolu’da ise yüzde 38.20 oranında kaldı. 

1 MİLYON KİŞİ EĞİTİM ALDI

Depreme karşı önlemler kapsamında Hasdal’a ve Tuzla’ya AFAD için yardım ve koordinasyon merkezi inşa edildi. Aynı zamanda depreme karşı bilgilendirme faaliyetleri de aralıksız devam ediyor. Bugüne kadar 1 milyon 48 bin 614 kişiye deprem eğitimi verildi. Öte yandan faaliyetler kapsamında 265 bin 133 kişi Güvenli Yaşam gönüllüsü oldu. 

KAYNAK: STAR