DDK, TSK'yı da denetleyecek

Devlet Denetleme Kurulu Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kararname, DDK'nin kuruluşu, görevleri ve işleyişi, Cumhurbaşkanı adına kurul tarafından yapılacak denetleme, inceleme, araştırma ve soruşturmalarla ilgili usul ve esasları, mensuplarının nitelikleri, atanmaları ve görevlendirilmeleri, görev ve yetkileri ve diğer özlük işleri ile ilgili esasları, kamu kurum ve kuruluşlarındaki Teftiş Kurulları ile soruşturmacının faaliyet, yetki, görev ve sorumluluk esaslarını düzenliyor.

Kararname, yargı organları dışında tüm kamu kurum ve kuruluşları ile bunların bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarında, bu kuruluşların sermayelerinin en az yarısından fazlasına katılmak suretiyle oluşturulan yurt içi ve yurt dışı kuruluşlarda, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile her düzeydeki işçi ve işveren meslek kuruluşlarında, kamuya yararlı derneklerde, vakıflarda, Genelkurmay Başkanlığı, kuvvet komutanlıkları, Milli Savunma Üniversitesi ile her türlü askeri okul, birlik ve birimlerde, Türk Silahlı Kuvvetleri'ni Güçlendirme Vakfı ve Savunma Sanayii Destekleme Fonu'nun kendi aralarında veya üçüncü kişilerle birlikte veya ayrı ayrı sermayelerinin en az yarısından fazlasına katılmak suretiyle oluşturulan ortaklıklarda, mevzuatta, kurul tarafından denetleneceği belirtilen kurum, kuruluş, ajans, organizasyon, fon, kaynak, muhtelif konu, iş ve işlemlerde yapılacak denetlemeler ile ilgili düzenlemeleri kapsıyor. 

Cumhurbaşkanlığına bağlı üst denetleme organı olan DDK, başkan ve 8 üyeden oluşacak. Kurulun başkan ve üyeleri Cumhurbaşkanına karşı sorumlu olacak. 

Cumhurbaşkanının emriyle çalışan DDK, idarenin hukuka uygunluğunun, düzenli ve verimli şekilde yürütülmesinin ve geliştirilmesinin sağlanması amacıyla tüm kamu kurum ve kuruluşlarında ve sermayesinin yarısından fazlasına bu kurum ve kuruluşların katıldığı her türlü kuruluşta, kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşlarında, her düzeydeki işçi ve işveren meslek kuruluşlarında, kamuya yararlı demeklerle vakıflarda her türlü idari soruşturma, inceleme, araştırma ve denetlemeleri yapacak. 

DDK, kamu kurum ve kuruluşlarının teftiş ve denetim birimleri arasında koordinasyon ve uyumlaştırma faaliyetlerini yürütecek. Kamu yönetimi ve kamu hizmetlerinin sunumunda saydamlık, verimlilik, etkinlik ve iyi yönetişim alanlarında çalışmalar yapacak.

YETKİLERİ

Kurul, denetleme kapsamındaki kurum, kuruluş ve birimlerin her kademe ve rütbedeki görevlileriyle doğrudan yazışmaya, gerekli gördüğü elektronik ve fiziki ortamdaki gizli veya açık her türlü bilgi, belge, defter, kayıt, envanter, malzeme, mühimmat, taşınır ve taşınmazları işlem ve olayın her safhasında incelemeye, mahiyetleri uygun olanları gerektiğinde belirlediği yere istemeye veya getirtmeye, bilgi almak üzere her kademe, rütbe ve sınıftan ilgilileri çağırmaya, kurum ve kuruluşlardan temsilci istemeye yetkili olacak. 

Kurul, gizli ve açık her türlü bilgi ve belgeyi, kamu kuramları ile bankalar dahil diğer gerçek ve tüzel kişilerden isteyebilecek, bu talepler geciktirilmeksizin yerine getirilecek.

Kurul, denetleme faaliyetine yardımcı olmak üzere kurum ve kuruluşların her kademe ve rütbedeki personelini görevlendirebilecek, Kurul Başkanlığının bu konudaki talebi gecikmeksizin karşılanacak.

Kurul başkanı ve üyeleri, yükseköğrenimlerini bitirdikten sonra en az 12 yıl devlet hizmetinde başarıyla çalışmış ve temayüz etmiş kimseler arasından Cumhurbaşkanınca atanacak. 

İVEDİ DURUMLAR

Denetlemeler sırasında karşılaşılan ve ivedi tedbir alınmadığında onarımı güç sonuçlar doğuracağı anlaşılan olay, iş, işlem ve kararların vukuundan önce veya sonra oluşabilecek muhtemel zarar ve olumsuz hukuki sonuçların engellenmesi amacıyla incelenmesi ve araştırılması gereken hususların varlığı halinde, doğrudan kurul başkanının onayı ile ilgili denetim ve soruşturma gruplarınca çalışmalara başlanacak.

İvedi durumlarda denetim ve soruşturma gruplarınca hazırlanacak özet İvedi Durum Raporu, kurulda öncelikle görüşülerek kurul başkanınca Cumhurbaşkanına sunulacak. Cumhurbaşkanına sunulan İvedi Durum Raporları, Cumhurbaşkanının talimatı doğrultusunda sonuçlandırılacak.

Denetim, inceleme, araştırma ve soruşturma faaliyetlerinde gizlilik esas olacak. Raporların gizlilik derecesine raporun son şeklinin verileceği kurul toplantısında karar verilecek. Raporların yayımlanıp yayımlanmayacağı kurulda kararlaştırılacak. 

Cumhurbaşkanınca onaylanan raporların raporda belirtilen kurum ve kuruluşlara dağıtımı Kurul Sekreterliğince yapılacak. Denetime tabi ilgili, ilişkili veya bağlı kurum ve kuruluşlar, kurul raporları üzerine hazırlayacakları cevaplarını varsa yönetim kurullarından yoksa yetkili organlarından geçirmek kaydıyla raporu aldıkları tarihten başlayarak kırk beş gün içinde ilgili bakanlığa, ilgili bakanlıklar kendi görüşlerini de ekleyecekleri cevapları on beş gün içinde kurula gönderecek. 

Denetlenen kurum, kuruluş ve kişilerce raporlara verilecek cevapların kurula intikali sonrasında kurul tarafından rapor saklanabilecek, genel hükümlere göre ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunulabilecek.

Bu kararname hükümleri çerçevesinde konuyla ilgili İvedi Durum Raporu düzenlenebilecek. Bu durumda Cumhurbaşkanının talimatı doğrultusunda ilgililer hakkında soruşturma açılabilecek. 

Kurul personeli, görevlerini yaptığı sırada öğrendiği gizli bilgileri, görevinden ayrılmış olsa bile yetkili amirinin izni olmadan açıklayamayacak.

Kurulun denetleme ve toplantı usulleri, raporlar ve raporlama süreçleri ve diğer işleyişi Cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.

Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin yürürlüğe girdiği tarihte görevde bulunan başkan ve üyeler aynı unvanlı görevlerine yeniden atanmış sayılacak.