Borsa İstanbul'dan finansal okuryazarlığı artırmak için 'Yatırımcı Rehberi'

Borsa İstanbul, piyasalarla yeni tanışan yatırımcıların borsayı anlamalarını kolaylaştıracak çalışmaları kapsamında bir "Yatırımcı Rehberi" hazırlayarak sosyal medya hesaplarından paylaştı.

Yatırımcı Rehberi, dünyanın ilk borsasına ev sahipliği yapan bu topraklarda sermaye piyasalarından daha geniş kitlelerin faydalanmasını sağlamak, finansal okuryazarlığı artırmak ve yatırımcılara rehber olmak amaçlarını taşıyor.

Borsanın pazar yerleri olduğu ancak klasik pazar yerlerinden farkının bulunduğu ifade edilen rehberde, borsada alışverişe konu varlıkların şirketlerin hisse senedi, devlet tahvili gibi menkul kıymetlerden oluştuğu belirtilirken, Türkiye'nin organize pazar yerinin ise Borsa İstanbul olduğu vurgulandı.

Rehberde, Borsa İstanbul'da Hisse Senedi (Pay) Piyasası, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP), Borçlanma Araçları Piyasası ve Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası olmak üzere dört ana piyasanın bulunduğu kaydedildi.

Hisse Senedi Piyasasının borsanın en bilinen ve en çok ilgi gören piyasası olduğu aktarılan rehberde, "Borsa İstanbul, yatırımcılar için tüm ürünlerde likit, işletilmesine yönelik olarak kuralları belirler." ifadelerine yer verildi.

Rehberde, ayrıca söz konusu dört ana piyasada işlem gören varlıklar da paylaşıldı.

"Nasıl Yatırımcı olunur?" başlığı altında yatırım yapmanın yolları detaylıca açıklanırken, "Getiri-risk tercihlerinizi her yeni yatırım kararı aldığınızda bir kere daha gözden geçirin. Portföy seçimlerinde işin uzmanlarını dinleyin." uyarısında da bulunuldu.

Bir şirkete ortak olmanın verdiği haklar

Rehberde hisse senedi alarak bir şirkete ortak olunduğunda hisse sahibinin elde ettiği haklar da sıralandı.

Bir şirketin hisse senedini satın alarak şirkete ortak olan kişilerin genel kurula katılma ve oy kullanma, kar payı (temettü) alma, bedelli ve/veya bedelsiz sermaye artırımlarına katılma, rüçhan hakkı ile bilgi alma ve özel denetim isteme haklarının bulunduğu belirtilen rehberde, yatırım kararının nasıl verilmesi gerektiğine ilişkin tavsiyelere de yer verildi.

Rehberde, "Sermaye piyasalarında her yatırımcı risk algısına göre yatırım kararlarını şekillendirmelidir. Yatırım tercihlerinde kısa vade yerine daha orta ve uzun vadeli planlara göre hareket etmelidir." vurgusu yapıldı.

Yatırımcıların banka ya da aracı kurumlardan yatırım uzmanı desteği almaları önerisi yapılan rehberde, uzun vadeli getiriye odaklanılması, risk profilleri belirlenmesi ve portföylerin çeşitlendirilmesi konularının altı çizildi.

Küçük yatırımcı risklere karşı belirli oranda korunuyor

Rehberde, bankacılıkta olduğu gibi sermaye piyasalarında da küçük yatırımcının, risklere karşı belirli oranda korunduğu belirtildi.

Sermaye piyasalarında bu uygulamanın Yatırımcı Tazmin Merkezi tarafından yürütüldüğü bildirilen rehberde, şu ifadelere yer verildi:

"Merkez, yatırım kuruluşlarının yatırım hizmet ve faaliyetinden kaynaklanan nakit ödeme veya sermaye piyasası araçları teslim yükümlülüklerini yerine getirememeleri hâlinde devreye girer. Hak sahibi her bir yatırımcıya ödenecek üst tutar, her yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılır. 2020 yılı için tutar 217 bin 801 lira olarak belirlenmiştir."

Şirket bilgileri KAP'ta

Borsa İstanbul tarafından yayınlanan "Yatırımcı Rehberi"nde, Borsa’da işlem esnasında güvenli ve doğru bilgi akışının esas teşkil ettiği, güven, şeffaflık ve yatırımcının korunmasının Borsa İstanbul piyasalarının temel ilkeleri olduğu kaydedildi.

Kamuyu Aydınlatma Platformu'ndan (KAP) (www.kap.org.tr) finansal raporlara ve şirket haberlerine erişebileceği, şirketlerin resmi internet sayfalarının ziyaret edilebileceği belirtilen rehberde, işlemler ve fiyatlar ile ilgili olarak Borsa İstanbul web sitesi (www.borsaistanbul.com) üzerinden "Günlük Bülten" verilerinden de faydalanabileceği aktarıldı.

Rehberde, Borsa İstanbul'un finansal okuryazarlığı artırmak ve sermaye piyasası ürünleri hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla düzenlediği eğitimlerin kayıtlarına, sosyal medya hesapları ve Borsa İstanbul Youtube kanalı üzerinden ulaşılabileceği hatırlatıldı.

Piyasa dolandırıcılığına 3 yıldan 5 yıla kadar hapis

Finansal piyasalardaki dolandırıcılığa da değinilen rehberde, şu uyarılara yer verildi:

"Finansal piyasalar kulaktan dolma bilgilerle, sosyal medyada paylaşılan videolarda yer alan yatırım tavsiyeleriyle kazanç sağlanacak yerler değildir. Sosyal medya ve mesajlaşma programlarındaki tavsiyelerden, dolandırıcılardan mutlaka uzak durun. Aksi takdirde zarar görürsünüz. Mutlaka çalıştığınız aracı kurumdaki yatırım uzmanlarına danışın ve yine onlar tarafından kaleme alınmış raporları okuyun. Üstelik manipülasyonun (piyasa dolandırıcılığının) bir suç olduğunu unutmayın. Sermaye Piyasası Kanunu’na göre piyasa dolandırıcılığı 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve elde edilen menfaatten (kazançtan) az olmayacak tutarda para cezasıyla cezalandırılır." 

AA