Birden yüzde 57 arttı, bakanlık harekete geçti

Özel İletişim Vergisi’nde (ÖİV) tüm hizmetlerde vergi oranlarının yüzde 7.5’te eşitlenmesi kararının, WhatsApp gibi uygulamalar üzerinden telefon kullanımının artmasının yanı sıra GSM şirketlerinin faturalarda internetin payını “şişirmelerinden” de kaynaklandığı ortaya çıktı.

GSM şirketlerinin geçen yıl 3. çeyrekte toplam geliri içinde yüzde 39.5 olan internetin payı, 4. çeyrekte yüzde 57.6’ya fırlayınca Maliye’de alarm zilleri çaldı. Bu sıçramada şirketlerin data kullandırımını özendirici uygulamalarının mı etkili olduğu yoksa faturalarda internetin payının yüksek gösterilmesinden mi kaynaklandığı sorgulanmaya başlandı. Maliye, ÖİV gelirlerinde kayba yol açan ve sektörde haksız rekabet yaratan bu durumu önlemek için telefon görüşmesi ile internet hizmetlerinden alınan vergiyi eşitleme kararı aldı.

Zira GSM şirketlerinin bu uygulamasından ötürü devletin vergi kaybının yıllık 1 milyarı bulduğu hesaplanıyor.

Gazete Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre TBMM’ye sunulan torba yasa tasarısıyla, halen cep telefonu görüşmelerinden yüzde 25, sabit telefon görüşmelerinden yüzde 15, data ve internet hizmetlerinden yüzde 5 oranında alınan ÖİV, yüzde 7.5 oranında eşitlenecek. Tüm haberleşme hizmetlerinden aynı oranda vergi alınacak.

Maliye Bakanlığı’nın bu kararı almasının perde arkasında vatandaşların WhatsApp, Viber, Face Time gibi uygulamalar üzerinden telefon görüşmesi yapmaya başladığı yorumları yapılırken ortaya çıkan rakamlar durumun tam da böyle olmadığını ortaya koydu. 2016’nın üçüncü çeyreğinden son çeyreği arasındaki 3 ayda internet kullanımındaki patlama bu gerekçe ile ilgili şüphe uyandırdı. Nitekim bu dönemde operatörlerin gelirleri içinde data kullanımı yani internetin payı yüzde 39.5’ten yüzde 57.6’ya çıktı. Aynı dönemde ses gelirleri yüzde 48.9’dan yüzde 29.4’e indi. Yani vatandaş sanki bir anda 3 ay gibi kısa bir sürede WhatsApp ile görüşmenin görece ‘bedava’ olduğunu fark edip internet üzerinden sesli iletişim kurmaya başladı.

BİR ŞİRKETTEN REKOR

Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’nun (BTK) verilerine göre, GSM şirketlerinin toplam gelirleri içinde internetin payı 2011 yılında sadece yüzde 7.3 iken, 2012’de yüzde 14.1’e, 2013’te yüzde 19.0’a, 2014’te yüzde 25.0’e, 2015’te yüzde 33.8’e, 2016 yılında ise yüzde 43.2’ye yükseldi. Bu yılın ikinci çeyreğinde ise bu oran yüzde 63.3’e tırmandı. 2015 yılına göre son 1.5 yılda GSM şirketlerinin toplam gelirleri içinde internetin payı katlanarak yüzde 33.8’den yüzde 63.3’e çıktı.

2011 yılında yüzde 77.0 olan GSM operatörlerinin toplam gelirleri içindeki konuşma ücretlerinin payı ise 2015’te yüzde 53.6’ya, 2016’da yüzde 44.3’e, bu yılın ikinci çeyreğinde de yüzde 25.4’e geriledi. Asıl gerileme 2016 üçüncü çeyreğin yaşandı. Bu dönem yaşanan gerilemede özellikle bir GSM şirketinin toplam gelirlerinde yaşanan inanılmaz değişimin etkisinin olması ise dikkat çekti. Zira şirket internet gelir payını 3 ayda yüzde 28,6’dan yüzde 65’e yükseltti.

PAKETLE KAYIP NASIL OLUŞUYOR?

Aylık 50 TL’lik pakette 7.63 TL KDV ve 1.64 TL telsiz ücreti olmak üzere tüm faturalardan 9.27 TL alınıyor. Kalan tutarın yüzde 75’i konuşma, yüzde 25’i internet hizmeti olarak gösterildiğinde 7.66 TL Özel İletişim Vergisi ödeniyor. Aynı tutarın yüzde 25’i konuşma, yüzde 75’i internet hizmeti olarak gösterildiğinde ise 4.05 TL ÖİV ödeniyor. Devletin 50 TL’lik bir pakette aylık kaybı 3.61 TL oluyor.

8 AYLIK VERGİ KAYBI 486 MİLYON

Özel İletişim Vergisi gelirleri geçen yılın 8 aylık döneminde 3 milyar 42 milyon TL iken, bu yılın aynı döneminde 2 milyar 556 milyon TL’ye geriledi. Sekiz aylık dönem itibarıyla devletin kaybı 486 milyon lira olurken, yıllık kaybın 1 milyar liraya ulaşması bekleniyor.

OPERATÖRLER FATURALAMADA PAYI SERBESTÇE BELİRLEYEBİLİYOR

Yetkililer, GSM şirketlerinin gelirleri içinde internetin payındaki bu yükselişin tamamen faturalamadan kaynaklandığını belirtti. Yetkililer, “1000 dakika+1000 SMS+1000 GB internet” paketini aylık 50 liradan satan bir operatörün internet için 20 lira da 40 lira da fiyat belirleyebileceğini, faturada internetin payı arttıkça ödenen verginin de 5’te 1 oranında düştüğünü vurguladı.

Yetkililer, GSM operatörlerinin tüm hizmetlerinde vergilerin yüzde 7.5’te eşitlenmesiyle sektörde haksız rekabetin de önleneceğini vurguladı. Bazı operatörlerin diğerlerini suçlayabildiğini kaydeden yetkililer, vergideki bu düzenlemeyle onun da önüne geçileceğini dile getirdi. Zaten eğilimin internet kullanımının artması yönünde olduğunu kaydeden yetkililer, GSM şirketlerinin bundan sonra hizmet alanında rekabet edeceklerini ifade etti. Yetkililer, yapılan bu düzenlemenin abonelerin fatura başına ödeyeceği vergi yükünü artırmayacağını savundu.