Barboros dengeleri değiştirecek

Önceden karşıdan izlediği enerji politikalarına şimdi stratejik önemi artan dev yatırımlarla dahil olan Türkiye, Akdeniz’deki petrol ve doğalgaz arama çalışmalarını hızlandırıyor. Dünyadaki petrol ve doğalgazın yüzde 60’ından fazlası yakın çevresindeki bölgede bulunan ülkemizin, Karadeniz’in ardından Barbaros Hayrettin Paşa sismik gemisiyle Akdeniz’e de açılması konuşuluyor. Özellikle Akdeniz’de keşfedilecek her yeni kaynak Türkiye’nin elini hem mali hem de siyasi olarak güçlendirecek.

KARA VE DENİZDE YOĞUN MESAİ

Türkiye’nin kara ve deniz alanlarında bir yılda 28’i yerli 17’si yabancı olmak üzere 45 petrol şirketi, 226 adet sondaj gerçekleştirdi. Sondaj çalışmaları kapsamında 90 adet arama ve tespit yapılırken, 188 tane kuyu açıldı. Karadeniz sularında bu güne dek petrol aramaları için 4-5 milyar dolar civarında para harcayan Türkiye’nin özellikle 1.7 milyar varil petrol, 3.5 trilyon metreküplük de doğalgaz rezervinin bulunduğu tahmin edilen Akdeniz’de attığı sondaj adımı önümüzdeki dönemde bölgede enerji dengelerini lehimize çevirecek.

ENERJİDE AVANTAJLI KONUMDAYIZ

Uzmanlar, İsrail, Suriye, Lübnan, Mısır hatta Yunanistan’ın enerji koridorunda etkili olmak için çaba harcadığı coğrafyada Türkiye’nin yapacağı bu hamleyle avantaj kazanacağını ifade ediyor. Petrol ve doğalgaz aramak için Barbaros Hayrettin Paşa gemisinin Akdeniz’de görevlendirilmesi uluslararası alanda büyük yankı uyandırırken, Akdeniz’de usulsüz şekilde bazı Amerikan, Katarlı, Norveçli ve İtalyan şirketlerle birlikte deniz alanlarını ihlal eden Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) tarafından tepkiyle karşılanıyor. Olası petrol ve doğalgaz rezervleri, küresel enerji devlerinin yatırım önceliklerini Türkiye’ye kaydırmalarını sağlayacak.

Milli Enerji ve Maden Politikası kapsamında en fazla önem verilen alanlardan biri olan deniz aramacılığında kullanılacak Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemisi 21 Nisan’da Doğu Akdeniz’de çalışmalarına başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkililerinden alınan bilgiye göre, 31 Aralık 2012’de 130 milyon dolara satın alınan, iki ve üç boyutlu sismik arama yapabilme özelliğine sahip Barbaros Hayrettin Paşa gemisi, Enerji ve Tabii Kaynakalar Bakanı Albayrak’ın sık sık vurguladığı “aramacılık ve sondaj çalışmalarındaki agresif sürecin” ilk adımı oldu.

Akdeniz’deki çalışmalarına başlayan Barbaros Hayrettin Paşa sismik arama gemisi, Akdeniz’de faaliyetlerine yoğun çalışmalarla devam edecek. Daha önce de Akdeniz ve Karadeniz’de sismik araştırmalar yapan gemi, denizin 8 kilometre altındaki jeolojik yapıları inceleyebiliyor, iki ve üç boyutlu sismik veri toplayabiliyor. Brüt 4 bin 711 ton ağırlığındaki arama gemisi, yön ve pozisyon tayinini uydu haberleşmesiyle otomatik olarak yapabiliyor. Uzunluğu 84, genişliği 21,6 metre olan gemide bir helikopter pisti bulunuyor. Ayrıca, buzullarda çalışma özelliğine de sahip gemi, dizel itici gücüyle çalışıyor. Barbaros Hayrettin Paşa, sismik ses kaynağı, yüksek özellikli katalitik çeviricileri, çift gövdesi ve su temizleme sistemleriyle en çevreci gemilerden biri olarak nitelendiriliyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, bu ay başında açıkladığı “Milli Enerji ve Maden Politikası” kapsamında, denizlerdeki aramacılık faaliyetlerinin yoğunlaşacağını açıklamıştı. Enerji Bakanı Berat Albayrak ayrıca MTA Oruç Reis sismik gemisinin de çalışmalarına başlayacağına ifadelerinde yer vermişti.

TÜRKİYE TEK YOL

Türkiye’nin jeopolitik konumunu kullanmasına büyük katkı sağlayacak önemli boru hattı projelerine sahip olduğunu hatırlatan Akyener, şöyle devam etti: “İsrail daha önce Akdeniz üzerinden borularla batıya gaz ulaştıracağını gündeme getirdi ama bu tamamen tutarsız. Çünkü boru hattı maliyetleri, taşıma bedelleri ve gaz üretim masraflarının toplamı Avrupa gaz piyasalarına göre ekonomik açıdan uygun olmuyor. Bu bakımdan Türkiye rekabet ve uygun fiyat için tek yoldur. Bölgede market anlamında en önemli ülke Türkiye. Akdeniz’de gazı bulup üretirsek, çok daha rahat satar, ciddi ortaklıklara da imza atarız.”

ÖNCELİK GASP EDİLEN ALANLARA

Türkiye’nin Akdeniz’de öncelikli olarak kendi ruhsat alanlarını devreye alması gerektiğini belirten Akyener, “İlk odaklanılması gereken kısımlar, Rumlar tarafından gasp edilerek, yabancı şirketlere verilen ruhsat alanları olmalıdır. Böyle bir hamle birçok dengeyi değiştirecektir” dedi. Bölge ülkelerinin enerji projelerine ortak olunmasının önemine değinen Akyener, “Mesela ihale sürecine giren Lübnan deniz alanlarındaki arama ruhsatlarına, kurulacak yabancı ortaklıklar ile girebilir. Türkiye her anlamda çok daha mantıklı ve tutarlı bir ortaktır” ifadelerini kullandı.

RUMLAR NEDEN RAHATSIZ?

Paniğe kapılan Güney Kıbrıs yönetimi, Akdeniz’deki arama faaliyetlerinin güvenlik sorunlarına neden olacağını iddia ediyor. Aslında yabancı şirketlerin ortaklık müzakereleri için yönünü bölgenin en güçlü ülkesi Türkiye’ye dönme ihtimali Rumları rahatsız ediyor. GKRY’nin, Afrodit sahasındaki çalışmalarını ileriki bir tarihe ertelemek zorunda kalabileceğine dikkati çekiliyor. Yeni Şafak’a konuşan Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, Batı bloğunun ülkemiz aleyhine Kıbrıs çözümü senaryolarının ve İsrail politikalarıyla ilgili yönlendirme çabalarının da suya düşeceğini söyledi.